Cuộc đời và danh ngôn của "Oda Nobunaga". Vị tướng tài ba và cuộc đời đầy biến động.

織田信長 岐阜城
@兼子嘉次

Nếu tổ chức 1 cuộc khảo sát trên các phương tiện truyền thông Nhật Bản với chủ đề "Vĩ nhân bạn thích nhất", thì một trong những câu trả lời dễ bắt gặp ở top đầu sẽ là Oda Nobunaga (1534-1582). Ông là một lãnh chúa vào thời Sengoku và Azuchi-Momoyama của Nhật Bản. Ngay cả trong thời đại này, ông vẫn có sức hút mạnh mẽ, không chỉ được khắc họa trong phim ảnh và các tiểu thuyết lịch sử, mà còn thường xuyên xuất hiện như một nhân vật nổi bật trong các tác phẩm manga được ưa chuộng. Trong bài viết này, chúng ta sẽ theo dấu cuộc đời của nhân vật có sức hút đặc biệt trong lịch sử Nhật Bản này, khám phá các thành tựu ông đã đạt được, chân dung con người ông, gia huy ông đã chọn sử dụng và những câu danh ngôn của ông.

* Nếu bạn mua hoặc đặt trước các sản phẩm được giới thiệu trong bài viết, một phần doanh thu có thể sẽ được hoàn lại cho FUN!JAPAN.

Cuộc đời của Oda Nobunaga: tuổi trẻ, thành tựu sự nghiệp và những ngày cuối đời

織田信長 生涯 偉業

Oda Nobunaga ra đời từ gần 500 năm trước, vào năm 1534 sau Công nguyên, tại tỉnh Owari (ngày nay là tỉnh Aichi), là con trai của Oda Nobuhide. Trước tiên, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu cuộc đời ông theo ba giai đoạn: tuổi trẻ, thành tựu sự nghiệp và những ngày cuối cùng trước khi ông qua đời vào năm 1582.

Tuổi trẻ của Nobunaga: Tại sao ông bị gọi là "kẻ đại ngốc"

織田信長

Những câu truyện về Nobunaga thời trẻ được ghi lại trong một tài liệu lịch sử có tên là "Nobunaga Koki" được viết bởi Ota Gyūichi, một chư hầu phục vụ bên cạnh Nobunaga. Theo cuốn sách, "Nobunaga thời trẻ thường mặc trang phục kì lạ", và có những mô tả về "hành vi khó coi" được viết lại như sau (trang 56-58).

Khi đi qua thị trấn, ông không ngần ngại ánh mắt của người khác, không chỉ ăn hạt dẻ và quả hồng, mà còn cắn hạt dưa, ăn bánh mochi giữa phố, hay dựa vào người khác, và chỉ đi khi bám vào vai người khác. Thời đó, xã hội rất coi trọng cách ứng xử đúng đắn, nên ông đã bị cho là "kẻ đại ngốc" - "Nobunaga Koki: Tài liệu lịch sử chính xác nhất của người chinh phục Sengoku" (Hirohiro Wada, Chuo Koron Shinsha, 2018)

Trong một xã hội mà ngay cả Thiên Hoàng cũng phải để ý các quy tắc ứng xử, việc ăn uống giữa phố bất chấp ánh mắt người khác là 1 hành vi khá là táo bạo, nên cũng không có gì khó hiểu khi ông bị gọi là "kẻ đại ngốc". 

Thành tựu sự nghiệp của Nobunaga: Trận Okehazama, trục xuất tướng quân Muromachi, Trận Nagashino

Trận Okesama Oda Nobunaga
©okehazama hozonkai

Năm 1552, sau khi cha ông, Nobuhide qua đời, Nobunaga thừa kế gia tộc Oda. Năm 1560, Imagawa Yoshimoto, một lãnh chúa nắm quyền lực ở tỉnh Suruga (tỉnh Shizuoka), tỉnh Toe (tỉnh Shizuoka) và tỉnh Mikawa (tỉnh Aichi) thời đó, đã tấn công tỉnh Owari. Tuy nhiên, quân đội Oda với quân số ít ỏi đã tấn công khi quân Imagawa đang nghỉ ngơi trên ngọn đồi nhỏ có tên là Okehazama, và chém đầu Imagawa Yoshimoto. Trận chiến diễn ra vào ngày 19 tháng 5 năm 1560 và được gọi là "Trận Okehazama", chiến thắng đã làm tên tuổi của Nobunaga được biết đến trên khắp đất nước.

Năm 1568, Nobunaga đến Kyoto, cùng với Ashikaga Yoshiaki. Yoshiaki, có cha là tướng quân thứ 12 của Mạc phủ Muromachi và anh trai là tướng quân thứ 13, nhưng bất mãn với việc người anh họ của mình là Yoshiei trở thành tướng quân thứ 14, ông đã lên kế hoạch trở thành tướng quân bằng cách liên kết với các lãnh chúa hùng mạnh. Ông cuối cùng đã trở thành tướng quân thứ 15, nhưng Nobunaga đã lợi dụng quyền lực của tướng quân để nắm quyền lãnh đạo chính trị. Năm 1573, Nobunaga buộc Yoshiaki phải đầu hàng, trục xuất ông khỏi Kyoto và tiêu diệt Mạc phủ Muromachi.

Năm 1575, khi lâu đài do Tokugawa Ieyasu cai trị (người sau này thành lập Mạc phủ Edo) bị bao vây, Ieyasu đã tìm đến Nobunaga để được giúp đỡ. Khi đến chiến trường, Nobunaga đã chuẩn bị một hàng rào ba lớp, và bố trí đội súng thành ba hàng trong trận chiến, thành công đánh bại quân đoàn kỵ binh của đối thủ. Trận chiến này được gọi là "Trận Nagashino".

* Nội dung của phần này chủ yếu dựa trên trang 22-25 của "Oda Nobunaga - Vị tướng đã trải qua thời Sengoku" (Đọc - Tra cứu - Hiểu Lịch sử Nhật Bản của Minerva) (biên tập bởi Tetsuo Owada, Nishimoto Jisukefumi, Hirose Katsuya-e, Minerva Shobo, 2010).

Những năm cuối của Nobunaga: Biến cố Honnoji

岐阜公園 織田信長像

Tuy nhiên, cuộc tiến công mạnh mẽ của Nobunaga đã kết thúc đột ngột. Lí do là bởi Nobunaga đã bị buộc phải tự sát, sự kiện này được gọi là "Biến cố Honnoji".

Năm 1582, trên đường đến Bichuku (tỉnh Okayama) để tấn công gia tộc Mori, vốn kiểm soát vùng Chugoku, Nobunaga đã ghé qua chùa Honnoji ở Kyoto. Tại đây, ông đã bị phản bội bởi thuộc hạ của mình là Akechi Mitsuhide, và đã tự kết liễu đời mình (Oda Nobunaga: Vị tướng đã trải qua thời Sengoku, trang 25). "Vẫn còn nhiều điểm chưa rõ ràng về lý do tại sao Mitsuhide lại nổi dậy chống lại Nobunaga", nó được cho là "bí ẩn lớn nhất trong lịch sử Nhật Bản" (Watanabe Daimon, "Akechi Mitsuhide và Biến cố Honnoji, Nhà xuất bản Chikuma, 2019, trang 7).

Như bạn có thể hình dung từ việc đươc gọi là "bí ẩn", Mitsuhide và "Biến cố Honnoji" là chủ đề tranh luận được nhiều nhà nghiên cứu đề cập tới tận ngày nay. Bài viết này sẽ không đi sâu vào thảo luận chủ đề này, nếu bạn quan tâm, hãy thử tìm đọc các cuốn sách về "Biến cố Honnoji" tại thư viện.

Điều gì đã xảy ra sau Biến cố Honnoji: Hành quân tới Chugoku, Trận chiến Yamazaki

Mặc dù Akechi Mitsuhide đánh bại Nobunaga trong "Biến cố Honnoji", nhưng con đường tiếp theo của ông cũng không suôn sẻ. Thuộc hạ của Nobunaga là Hashiba Hideyoshi (Toyotomi Hideyoshi), lúc đó đang đối đầu với gia tộc Mori, khi nhận được tin Nobunaga bị giết, đã thực hiện "Cuộc hành quân đến Chugoku" tiến tới Kyoto để trả thù Mitsuhide.

Quân đội của Hideyoshi và quân đội của Mitsuhide đụng độ tại Yamazaki (Oyamazaki-cho, Kyoto) (Trận Yamazaki), Mitsuhide đã bị đánh bại trong trận chiến này và bị những người nông dân giết khi đang chạy trốn (Akechi Mitsuhide và Biến cố Honnoji, trang 253-274). Giấc mơ "thống nhất thiên hạ" của Nobunaga sau đó được truyền lại cho Hideyoshi (Oda Nobunaga: Vị tướng đã trải qua thời Sengoku, trang 25).

Nhân vật Oda Nobunaga: Lí giải từ mô tả của Froiss

@古川博 (hiro.f35)

Quay trở lại với Nobunaga. Hình ảnh của Nobunaga đã được mô tả bởi Louis Frois (1532-1597), một nhà truyền giáo Cơ đốc giáo. Sau đây là một trích dẫn khá dài về hình ảnh của Nobunaga dưới cái nhìn của Frois, người được Nobunaga khá ưu ái.

Ông có chiều cao trung bình, vóc dáng mảnh khảnh, ít râu và giọng nói dễ nghe. Ông rất thích chiến tranh, chăm huấn luyện quân sự, giàu danh dự và nghiêm khắc trong việc thực thi công lý. Ông sẽ không để yên cho những ai buông lời xúc phạm mình. Trong một số trường hợp, ông cũng thể hiện sự thân thiện và bác ái. Giấc ngủ (thời gian) của ông ấy ngắn và ông thường dậy sớm vào buổi sáng. Ông không tham lam, rất kín đáo trong các quyết định của mình, dày dạn kinh nghiệm về chiến thuật, đôi khi nóng vội và dễ nổi giận. Ông không mấy khi nghe theo góp ý của thuộc hạ, và rất được kính trọng. Ông không uống rượu, tiết chế trong ăn uống, thẳng thắn trong cách ứng xử với người khác, và kiêu ngạo trong quan điểm của mình. Ông khinh thường tất cả các vị vua của Nhật Bản và nói chuyện với họ như thể nói với cấp dưới. Ngoài ra, dân chúng phục tùng ông ta như một vị quân chủ tuyệt đối. (Theo "Hồi kí về Oda Nobunaga" viết bởi Froiss, do Takeichi Matsuda và Momota Kawasaki, biên dịch, Chuo Koronsha, 1973, trang 2-3. Nhân vật "Ông" trong đoạn trích là chỉ Nobunaga.)

Hình ảnh của Nobunaga là một "quân chủ được phục tùng tuyệt đối" cũng được khắc họa trong các tác phẩm điện ảnh về Nobunaga ngày nay. Tuy nhiên, theo một cách nhìn khác, với sự nghiệp táo bạo và mạnh mẽ mà ông đã đạt được, mô tả về thân hình mảnh khẳnh và việc ông không uống rượu là một điều gây bất ngờ. Mô tả này của Frois có thực sự phù hợp với "hình ảnh của Nobunaga" mà bạn nghĩ đến không?

Gia huy của Oda Nobunaga

Oda Mokko

Nhân tiện, có bảy gia huy được biết là đã được Oda Nobunaga sử dụng. Chúng ta hãy xem xét ngắn gọn về nguồn gốc của từng huy hiệu.

  • Oda Mokko: Được biết đến như "gia huy đại diện cho gia tộc Oda", do cha của Nobunaga, ông Nobuhide nhận được từ chủ nhân của mình. 
  • Ageha Chou: Gia huy được Taira Kiyomori sử dụng để tuyên bố rằng gia tộc Oda là hậu duệ của gia tộc Taira.
  • Gosan no Kiri: Theo "Biên niên sử Nobunaga", Nobunaga đã nhận gia huy này đến Kyoto, "được trao cho Ashikaga Yoshiaki như một phần thưởng cho sự cống hiến của ông cho Mạc phủ".
  • Maru ni Futatsu Hikiryou: Gia huy được sử dụng bởi gia tộc Ashikaga và được Yoshiaki tặng cho Nobunaga, được cho là "biểu tượng của sự tôn kính và giàu có trong tay của gia tộc Ashikaga".
  • Eiraku Tsuhōsen: "Nó là một phiên bản cách điệu của các đồng xu được lưu hành từ thời Muromachi đến đầu thời kỳ Edo", người ta cho rằng Nobunaga đã sử dụng nó làm cờ hiệu của gia tộc Oda vì "coi trọng nền kinh tế tiền tệ".
  • Mu Moji: Gia huy với chữ "Vô", thể hiện sự "Vô ưu", thoát khỏi những sự suy nghĩ phiền não.
  • Juurouku You Kiku: Một huy hiệu danh dự mà Nobunaga nhận được từ Thiên hoàng Masachimachi.

Danh ngôn của Oda Nobunaga

織田信長 能

Một câu danh ngôn thường được nhắc đến cùng với Oda Nobunaga là:

Con người năm mươi năm, chỉ là một giấc mộng ảo ảnh của thiên nhân. Đã sinh ra thì không ai tránh khỏi cái chết. (Kazutoshi Hanfuji, "Thương thức lịch sử Nhật Bản qua danh ngôn", Heibonsha, 2010, trang 120)

Ý nghĩa của câu này là, "Cuộc sống của một người nhiều nhất là năm mươi năm, và so với thế giới của thiên nhân thì chỉ ngắn ngủi như một giấc mơ. Đã sinh ra thì tất yếu sẽ chết đi. Trên thực tế, câu này có nguồn gốc từ từ "Atsumori" trong Kowakamai (một loại hình nghệ thuật biểu diễn được đặc trưng bởi những câu chuyện về thế giới samurai). Tương truyền rằng vào đêm trước của "Trận Okesama" nói trên, ông đã múa "Atsumori" trước khi xuất quân (Oda Nobunaga: Vị tướng đã trải qua thời Sengoku, trang 23 và 31).

Các địa điểm du lịch ở Nhật Bản liên quan đến Oda Nobunaga

Đến đay, chúng ta đã lược qua cuộc đời của lãnh chúa Oda Nobunaga với nhiều góc độ, những thành tựu sự nghiệp và tính cách của ông. Cuối cùng, đây là hai địa điểm liên quan đến Nobunaga mà bạn có thể ghé thăm ngày nay. Nếu bạn có hứng thú tìm hiểu về Nobunaga sau khi đọc bài viết này, hoặc muốn tự mình khám phá vùng đất gắn liền với Nobunaga, hãy thử đến đây và tìm hiểu về cuộc đời vủa ông.

Lâu đài Azuchi (Thành phố Omihachiman, tỉnh Shiga)

織田信長 安土城跡
©︎ Biwako Visitors Bureau
Bảo tàng: ©︎ Biwako Visitors Bureau

Đầu tiên là lâu đài Azuchi, một lâu đài do Nobunaga xây dựng. Rất tiếc Lâu đài Azuchi đã không còn tồn tại, nhưng bạn có thể đến thăm bảo tàng mang chủ đề Thành Azuchi gần đó.

🏰 【Chuỗi 100 lâu đài nổi tiếng của Nhật Bản】Tòa nhà cao tầng và tháp lâu đài đầu tiên của Nhật Bản ở tỉnh Shiga "Lâu đài Azuchi" được xây dựng bởi Oda Nobunaga

[kkday]👉 Shiga Đề xuất Thông tin Giải trí, Trải nghiệm, Vui chơi và Tham quan

"Honno-ji" (Nakagyo-ku, Kyoto-shi, Kyoto)

Địa điểm còn lại liên quan đến Nobunaga là "Honnoji", nơi Nobunaga kết thúc cuộc đời của mình. Vị trí hiện tại của Honnoji không phải nơi đã thực sự xảy ra "Biến cố Honnoji" (một bia đá đã được dựng tại điểm thực sự xảy ra "Biến cố Honnoji"). Ngày nay, chùa Honno-ji có đặt các hiện vật như dụng cụ trà đạo và thư từ của Oda Nobunaga, cũng như  lư hương bằng đồng hình "ếch ba chân" được cho là đã cảnh báo Nobunaga về nguy hiểm. Ngoài ra, Bảo tàng kho báu Grand Guest Hall cũng mở cửa cho công chúng, và người đến thăm quan sẽ được tặng bùa hộ mệnh có hình "Oda Mokko" tại đây.

[kkday]👉 Kyoto Thông tin Giải trí, Trải nghiệm, Vui chơi và Tham quan được đề xuất 

[klook]👉 Trải nghiệm Võ sĩ đạo và Ninja với Chuyến tham quan Bảo tàng có Hướng dẫn viên ở Kyoto

Mục lục

Survey[Trả lời khảo sát]Hãy trả lời những câu hỏi về du lịch Nhật Bản.







Giới thiệu thêm