Cờ Shogi (Hay Cờ tướng Nhật Bản) có 8 quân cờ khác nhau, người chơi sẽ phải điều khiển 40 quân cờ và người chiếu hết “Vua” của đối phương sẽ là người chiến thắng. Chỉ cần có bàn cờ và các quân cờ thì người chơi có thể chơi bất kỳ lúc nào bất kỳ nơi đâu. Tại Nhật Bản, cờ Shogi được phát triển mới từ những nền tảng cũ trước đó. Gần đây, vào năm 2016, Fujii Souta một thiếu niên trung học (14 tuổi) đã trở thành người chơi cờ chuyên nghiệp, lập kỷ lục người chơi cờ chuyên nghiệp trẻ nhất trong lịch sử. Cậu đã rất được dư luận quan tâm và số lượng giới trẻ chơi trò chơi này ngày càng đông. Hôm nay, chúng tôi sẽ giới thiệu về lịch sử và luật chơi của cờ tướng Nhật.
Luật chơi cờ Shogi
Nguồn gốc của cờ Shogi cũng chỉ là những giả thuyết. Người ta vẫn chưa biết chính xác thời điểm cờ Shogi được du nhập vào Nhật, nhưng nguồn gốc được nhiều người biết đến đó là trò chơi này xuất phát tại Ấn Độ cổ có tên là Chatoranga. Sau đó, nó được lan truyền ra các vùng Châu Âu, Châu Á, tại Trung Quốc người ta gọi là Shanchi, tại phương tây người ta gọi là cờ vua, tại Nhật Bản được gọi là “Shogi” truyền miệng từ thế hệ này sang thế hệ khác. Người ta cho rằng nguồn gốc du nhập của cờ Shogi đến Nhật rất phức tạp từ Ấn Độ đến Trung Quốc, Bán đảo Triều Tiên đến Nhật Bản hoặc từ Ấn Độ đến các nước Đông Nam Á rồi du nhập đến Nhật Bản.
Cờ tướng Nhật Bản có từ thời Heian với hình thức nguyên thủy gọi là “Cờ tướng Heian”. Vào thời Edo, tại mạc phủ đã thiết lập nhiều địa điểm chơi cờ và từ đó cờ Shogi đã bắt đầu trở nên rất thịnh hành.
Năm 1947, “Hiệp hội cờ tướng Nhật Bản” được hình thành, người ta đã bắt đầu tổ chức tám trận đấu chuyên nghiệp với các giải đấu như giải đấu Rồng Vua, giải đấu danh hiệu Meijin, giải đấu Duệ Vương, cùng các câu lạc bộ trao đổi kinh nghiệm chơi cờ và các lớp học về cờ tướng… Dạo gần đây, trò chơi này đang rất được ưa chuộng trên mạng và nó đã trở thành trò chơi gần gũi đối với giới trẻ.
Hiện tại, ở Nhật Bản có hơn 200 người chơi cờ Shogi chuyên nghiệp. Để trở thành người chơi cờ chuyên nghiệp, bạn cần phải đăng ký vào hệ thống đào tạo cờ tướng của Hội Shoreikai với các lớp học vỡ lòng sau đó phải trải qua ba cấp độ với trình độ 6, trình độ 5, trình độ 4… Khi bạn đã trải qua ba cấp, bạn sẽ phải tham gia vào các trận đấu liên minh cấp độ ba được tổ chức mỗi năm hai lần, sau đó hai người ở vị trí cao nhất được cho là giai đoạn bốn. Từ giai đoạn bốn trở lên người chơi sẽ được coi như chơi chuyên nghiệp có thể tham gia vào tám trận đấu tại các mùa giải.
Những thường thức cần biết về cờ Shogi
1）Người chơi phải đấu trên một bàn cờ với tổng cộng 81 ô vuông gọi là “Shogiban”
Trên bàn cờ Shogi, có kẻ 9×9 ô vuông, do đó tổng cộng có 81 ô vuông có trên bàn cờ. Sẽ có 3 hàng ở phía mình được gọi là “sân nhà”, còn 3 ô sẽ nằm ở phía đối phương được gọi là “sân địch”.
2）Quân cờ gồm 8 loại, tổng có 20 quân
Quân cờ gồm 8 loại khác nhau và tổng là 20 quân, bao gồm có 1 Vua (Tướng Ngọc), 1 Xe (Xe bay), 1 Tượng (Di chuyển gốc), 2 Tướng vàng (Kim tướng), 2 Tướng bạc (Kim bạc), 2 Mã (Ngựa rồng), 2 Hương xa (Xe hương), 9 Tốt (Lính đi chân). Bạn và đối phương sẽ sử dụng 20 quân cờ này sau đó sẽ thay phiên thả quân theo vị trí mong muốn, ai là người lấy chiếu được hết vua của đối phương sẽ là đội chiến thắng.
3）Quy tắc sắp xếp thế cờ ban đầu
Khi bắt đầu, sẽ quyết định vị trí đặt các quân cờ (Trên hình). Quy tắc chung là những người bậc cao niên hoặc những thầy huấn luyện cờ Shogi sẽ lấy các quân cờ từ trong hộp và đặt các quân cờ lên bàn cờ, sau khi những người đi trước đặt quân cờ tướng lên bàn cờ thì những người nhỏ vai vế hơn hoặc học trò mới được đặt “quân tướng”.
4）Chỉ có 4 cách di chuyển các quân cờ
Có 4 cách di chuyển cơ bản của các quân cờ: tiến, lấy, bắn, thành. Cách di chuyển của quân cờ tùy thuộc vào quân cờ (giải thích ở mục 5), đầu tiền người chơi cần nhớ các bước của các quân cờ.
Tiến cờ: Quân cờ nào cũng có thể tiến về trước. Có những quân cờ bạn sẽ di chuyển được nhiều bước, có những quân cờ sẽ nhảy băng qua được cờ của bạn và đối phương, cũng có những quân cờ chỉ tiền về phía trước và không được lùi.
Ăn cờ: Trong trường hợp mà có quân cờ của đối phương ngay tại vị trí mà bạn muốn di chuyển thì bạn sẽ ăn cờ của đối phương. Sau đó bạn sẽ di chuyển cờ của bạn vào ô. Nếu cờ của bạn nằm tại vị trí mà đối phương muốn di chuyển đến thì bạn sẽ bị đối phương ăn mất quân cờ. Quân cờ bạn ăn được sẽ có thể sử dụng như một quân cờ mà bạn sở hữu, gọi là “Mochigoma”.
Thả quân: Sử dụng các quân bắt được của đối phương trong thuật ngữ gọi là "thả quân".
Kỳ thủ chỉ được thả quân vào bất kỳ ô nào còn trống.
Phong cấp: Khi quân cờ của bạn hoặc quân khách vào vùng phong cấp thì quân cờ đó sẽ được lật ngược để hiện ra giá trị mới và sẽ có cách đi mới. Trong thuật ngữ gọi là “phong cấp”. Thêm vào đó, khi quân cờ của mình rời khỏi sân khách thì cũng được phong cấp.
5）Mỗi quân cờ đều được quy định cách di chuyển
Tám loại quân cờ khác nhau sẽ có cách di chuyển khác nhau. Trong số đó, chúng tôi sẽ giới thiệu một vài quân.
Vua: Chỉ có thể di chuyển 1 ô theo hướng dọc, ngang hoặc chéo. Phía sau nó trở thành đất trống và không thể phong cấp. Trong bàn cờ Shogi thì đây là cờ quan trọng nhất nên mất quân cờ này đồng nghĩa với việc bạn sẽ thua.
Quân xe: Xe có thể đi ngang dọc tùy ý cho đến khi gặp 1 quân cản, quân cờ này không được “nhảy” qua các quân cờ khác. Xe phong cấp (Vua rồng) có thể đi một ô theo đường chéo.
Quân tượng: Tượng có thể đi theo 4 hướng đường chéo cho đến khi gặp một quân cản. Tượng phong cấp (Ngựa rồng) có thể đi như có thể đi một ô theo mọi hướng.
6）Ai chiếu được toàn bộ vua của đối phương trước sẽ chiến thắng.
Trong cờ Shogi ai ăn được quân cờ vua trước sẽ là người chiến thắng. Do đó, tìm cách để chiếu tướng là điều rất quan trọng.
Năng lực cần thiết trong cờ Shogi
Năng lực cần thiết trong cờ Shogi đó là “năng lực dự đoán nước cờ”. Bí quyết là bạn cần phải suy nghĩ được 3 nước cờ tiếp theo trên bàn cờ như bạn phải suy nghĩ quân cờ nào đặt ở đâu, ngoài ra còn phải suy nghĩ đối phương sẽ di chuyển quân cờ nào đến vị trí nào, thậm chí là bản thân sẽ di chuyển thả quân như thế nào… Dù là số lượng quân cờ nhiều, khi di chuyển trên bàn cờ, bạn cần phải suy nghĩ ra 3 bước đi và phải dự đoán được các bước tiếp theo.
Dạo gần đây, cờ tướng đã trở thành trò chơi được ưa chuộng để rèn luyện khả năng suy đoán và khả năng suy luận hợp lý. Bạn hãy thử tham gia một ván nhé! Bàn cờ và quân cờ được làm từ những chất liệu cao cấp như gỗ hoặc những vật liệu rẻ như nhựa hoặc chất tổng hợp. Bạn có thể mua một bộ cờ Shogi với giá từ 2000 đến 3000 Yên (Khoảng 400 đến 600 nghìn VNĐ) hoặc bộ nhỏ với giá 1000 yên (Khoảng 200 nghìn VNĐ).
Comments