Những trò chơi truyền thống mà trẻ em Nhật Bản đã quen thuộc chứa đựng cả văn hóa truyền thống lẫn trí tuệ của đất nước. Bài viết dưới đây giới thiệu các trò chơi truyền thống của Nhật Bản gồm: trò chơi dùng tay, trò chơi ngoài trời, trò chơi bàn cờ, trò chơi bài, trò chơi ngày Tết, cùng với các bài hát dân gian và bài hát chơi tay.
※ Nếu bạn mua hoặc đặt trước sản phẩm được giới thiệu trong bài viết, một phần doanh số có thể được hoàn lại cho FUN! JAPAN.
Trò chơi truyền thống dùng tay
Gấp giấy
Gấp giấy là trò chơi giấy truyền thống, trong đó một tờ giấy được gấp lại thành nhiều hình dạng khác nhau như động vật, thực vật, phương tiện giao thông… Vì không dùng kéo hay keo mà chỉ dựa vào cách gấp, trò chơi này giúp rèn luyện sự khéo léo của ngón tay và khả năng hình dung không gian. Tùy theo cách gấp, mức độ khó có thể thay đổi từ các mẫu đơn giản cho người mới bắt đầu đến những tác phẩm phức tạp, được yêu thích rộng rãi.
▶Tìm “Gấp giấy” trên Yahoo! Shopping 👉tại đây
Trò chơi sợi dây
Trò chơi sợi dây là trò chơi trong đó một sợi dây mỏng được quấn quanh các ngón tay của cả hai tay để tạo thành nhiều hình dạng khác nhau. Trò chơi này có thể chơi đơn lẻ hoặc theo nhóm, như trong trò “đua sợi dây” khi hai người cùng thao tác thay đổi hình dạng. Có nhiều hình mẫu như “tòa tháp”, “cây chổi”, “cầu”,… và mỗi khi hoàn thành thành công, người chơi sẽ cảm nhận được niềm hạnh phúc của sự thành tựu. Luật chơi đơn giản và chỉ cần một sợi dây nên phù hợp với mọi lứa tuổi; trò chơi này không chỉ được yêu thích ở Nhật Bản mà còn ở nhiều nơi trên thế giới.
👉 Xem bài viết chi tiết về trò chơi sợi dây
Tìm “Trò chơi sợi dây” trên Yahoo! Shopping👉tại đây
Đồ chơi cốc và bóng
Đồ chơi cốc và bóng là trò chơi trong đó quả bóng gỗ được nối với một sợi dây và cố gắng đặt lên các phần khác nhau của “cốc” có kích thước khác nhau như: “đĩa lớn”, “đĩa nhỏ”, “đĩa giữa”. Từ những kỹ thuật cơ bản đến các kỹ thuật cao cấp như “ngọn hải đăng” hay “máy bay”, trò chơi này giúp rèn luyện sự tập trung và cảm giác cân bằng. Được yêu thích từ xưa và hiện nay còn có các giải đấu toàn quốc.
👉Xem bài viết chi tiết về đồ chơi cốc và bóng
▶「けん玉」をYahoo! ショッピングで探す👉tại đây
Khí cầu giấy
Khí cầu giấy là quả bóng nhẹ làm từ giấy mỏng truyền thống, được chơi bằng cách thổi phồng và sau đó dùng tay nhẹ nhàng chạm để làm nó bay lượn trên không. Do làm bằng giấy nên không dễ nổ, rất an toàn cho trẻ nhỏ. Đặc biệt, dụng cụ này thường xuất hiện trong các dịp lễ Tết hay lễ hội mùa hè, và nhờ vẻ ngoài rực rỡ nên đôi khi còn được dùng làm đồ trang trí.
▶Tìm “Khí cầu giấy” trên Yahoo! Shopping 👉tại đây
Trò chơi đẩy đĩa nhỏ
Trò chơi đẩy đĩa nhỏ sử dụng những đĩa tròn nhỏ làm từ thủy tinh hoặc nhựa, được đánh bằng ngón tay để di chuyển trên mặt sàn hoặc bàn. Người chơi sắp xếp các đĩa rồi dùng ngón tay để đánh nhằm đưa đĩa đến vị trí mục tiêu hoặc đẩy đĩa của đối thủ ra ngoài. Dù có vẻ đơn giản nhưng đòi hỏi sự chính xác trong chuyển động và điều chỉnh lực, vì vậy kỹ năng và chiến lược đóng vai trò quan trọng.
▶Tìm “Trò chơi đẩy đĩa nhỏ” trên Yahoo! Shopping 👉tại đây
Trò chơi túi đựng đậu
Trò chơi túi đựng đậu là trò chơi trong đó những túi vải nhỏ, được nhồi đậu đỏ hoặc bi, được ném lên không và bắt lại theo nhịp điệu. Người chơi có thể dùng một hoặc nhiều túi cùng lúc, thậm chí có thể xoay như múa xiếc hoặc chơi theo bài hát. Xưa kia, trò chơi này rất được ưa chuộng ở các bé gái, khi bà cụ hay tự tay chuẩn bị cho cháu.
▶Tìm “Trò chơi túi đựng đậu” trên Yahoo! Shopping👉tại đây
Trò chơi quay đĩa
Trò chơi quay đĩa sử dụng những con quay nhỏ làm bằng kim loại, được quấn dây để xoay và thi đấu. Người chơi cố gắng làm cho con quay của mình xoay lâu hơn hoặc đẩy bay con quay của đối thủ. Đòi hỏi kỹ thuật cao, cách ném và điều chỉnh lực xoay có thể quyết định kết quả, khiến cho những trận đấu giữa người chơi thành thạo trở nên sôi động và hấp dẫn. Xưa kia, trò chơi này từng bùng nổ trong giới trẻ, thậm chí có những cửa hàng kẹo nhỏ thiết lập sân chơi riêng.
▶Tìm “Trò chơi quay đĩa” trên Yahoo! Shopping tại đây
Trò chơi truyền thống vui chơi ngoài trời
Trò chơi bóng tay
Bóng tay là trò chơi truyền thống sử dụng một quả bóng được làm từ sợi chỉ với họa tiết tinh xảo. Người chơi thường ném quả bóng lên mặt đất hoặc ném bằng một tay theo nhịp điệu. Xưa kia, trò chơi này rất phổ biến ở các bé gái, thường đi kèm với bài “Bóng tay” trong dân ca. Ngày nay, quả bóng còn được sử dụng làm đồ trang trí và được coi là sản phẩm thủ công truyền thống có giá trị.
Trò chơi đi tre
Trò chơi đi tre là trò chơi trong đó trẻ em sử dụng đôi tre có khung đỡ dưới chân để đi bộ, đòi hỏi phải giữ vững thăng bằng. Khi đã quen, người chơi có thể chạy nhanh hoặc vượt qua các chướng ngại vật. Trò chơi này không chỉ giúp tăng cường cơ bắp trung tâm mà còn rèn luyện khả năng cân bằng. Từ xưa đã được yêu thích, và ở một số vùng thậm chí còn tổ chức các cuộc thi chạy tre hoặc thi kỹ năng.
Trò chơi đá lon
Trò chơi đá lon là trò chơi kết hợp giữa đuổi bắt và trốn tìm, thường được chơi ở những nơi rộng rãi. Luật chơi rất đơn giản: một lon được đặt ở trung tâm, một người làm “quỷ” và những người khác ẩn nấp. Quỷ sẽ tìm kiếm những người ẩn nấp; khi ai đó đá lon, tất cả những người đã bị “bắt” sẽ được thả tự do, do đó quỷ phải vừa bảo vệ lon vừa tìm kiếm người chơi.
Pháo hoa
Pháo hoa là một biểu tượng của mùa hè tại Nhật Bản, với các loại từ pháo tay đến pháo bông. Đặc biệt, pháo tay là trò chơi mà gia đình hoặc bạn bè cùng nhau thưởng thức, với các loại pháo như pháo tròn, pháo lửa… Mọi người cùng ngắm nhìn những tia sáng rực rỡ và tận hưởng không khí lễ hội. Pháo tròn còn được dùng để thi đua thời gian cho đến khi tia lửa tắt, tạo nên cảm giác yên bình, tinh tế.
▶Tìm “Pháo hoa” trên Yahoo! Shopping 👉 tại đây
Bong bóng xà phòng
Bong bóng xà phòng là trò chơi với những bong bóng trong suốt và lung linh, được tạo ra từ dung dịch xà phòng. Thổi nhẹ bằng hơi thở để tạo ra các bong bóng với nhiều kích thước khác nhau, người chơi có thể thả bay theo gió hoặc thi xem ai tạo được bong bóng lớn nhất. Khi chơi ngoài trời, vẻ đẹp của những bong bóng phản chiếu ánh sáng càng trở nên quyến rũ, nên không chỉ trẻ em mà cả người lớn cũng rất yêu thích.
▶Tìm “Bong bóng xà phòng” trên Yahoo! Shopping 👉 tại đây
Trò chơi quạt tre
Trò chơi quạt tre là món đồ chơi đơn giản được làm từ tre, sử dụng ngón tay để xoay trục và làm cho nó bay lên. Cách xoay có bí quyết riêng: nếu xoay quá mạnh có thể mất cân bằng khiến đồ chơi không bay xa, nhưng nếu xoay đúng cách thì nó có thể bay cao và xa. Xưa kia, trẻ em thường tự tay làm đồ chơi này, và đến nay vẫn được sản xuất trong các sự kiện hay lớp học thủ công.
▶ Tìm “Trò chơi quạt tre” trên Yahoo! Shopping 👉 tại đây
Trò chơi bàn cờ truyền thống
Cờ vua truyền thống kiểu Nhật
Đây là trò chơi bàn cờ truyền thống, chơi trên bàn cờ 9×9 với mục tiêu là chiếu hết vua (hoặc quý tướng) của đối thủ. Một điểm đặc sắc của trò chơi là quy tắc “quân cờ chờ” cho phép người chơi sử dụng lại quân của đối phương sau khi bắt, từ đó tạo nên những chiến thuật đa dạng. Trong giới chuyên nghiệp, các giải đấu danh giá như giải danh nhân hay giải vua rồng được tổ chức thường xuyên, thu hút đông đảo người chơi cả trong và ngoài nước.
👉Xem bài viết chi tiết về cờ vua truyền thống
▶Tìm sản phẩm liên quan đến cờ vua trên Yahoo! Shopping 👉tại đây
Cờ vây
Đây là trò chơi bàn cờ truyền thống, chơi trên bàn cờ 9×9 với mục tiêu là chiếu hết vua (hoặc quý tướng) của đối thủ. Một điểm đặc sắc của trò chơi là quy tắc “quân cờ chờ” cho phép người chơi sử dụng lại quân của đối phương sau khi bắt, từ đó tạo nên những chiến thuật đa dạng. Trong giới chuyên nghiệp, các giải đấu danh giá như giải danh nhân hay giải vua rồng được tổ chức thường xuyên, thu hút đông đảo người chơi cả trong và ngoài nước.
👉Xem bài viết chi tiết về cờ vây
▶Tìm sản phẩm liên quan đến cờ vây trên Yahoo! Shopping 👉 tại đây
Cờ Othello
Cờ Othello là trò chơi sử dụng các quân cờ tròn màu đen và trắng trên bàn cờ 8×8, trong đó người chơi lật ngược quân của đối phương bằng cách chặn giữa. Luật chơi đơn giản, dễ tiếp cận với người mới, nhưng lại đòi hỏi chiến lược cao, đặc biệt là ở giai đoạn cuối trận quyết định thắng bại. Người chơi cần khéo léo tạo lập thế trận từ đầu, cân bằng lực ở trung cuộc và bùng nổ quân cờ vào cuối trận. Sự pha trộn giữa may mắn và kỹ năng khiến trò chơi này được yêu thích ở mọi lứa tuổi.
▶ Tìm sản phẩm liên quan đến cờ Othello trên Yahoo! Shopping👉tại đây
Trò chơi bài truyền thống
Trò chơi bài thơ truyền thống
Trò chơi bài thơ truyền thống sử dụng hai bộ lá bài: lá bài đọc thơ và lá bài bắt chước. Một biến thể nổi tiếng là phiên bản với 100 bài thơ, trong đó các lá bài được khắc bài thơ cổ; người đọc sẽ đọc phần đầu của bài thơ, và người chơi phải nhanh chóng bắt lấy lá bài có phần kết hợp tương ứng. Trò chơi đòi hỏi phản xạ nhanh và trí nhớ tốt, thậm chí đã có cả giải đấu toàn quốc. Thường được chơi trong dịp Tết hoặc các buổi họp gia đình, trò chơi này gắn liền với văn hóa và ngôn ngữ truyền thống của đất nước.
👉 Xem bài viết chi tiết về trò chơi bài thơ truyền thống
▶Tìm “Trò chơi bài thơ” trên Yahoo! Shopping 👉 tại đây
Trò chơi bài hoa truyền thống
Trò chơi bài hoa truyền thống sử dụng các lá bài có họa tiết tinh xảo theo chủ đề bốn mùa. Một trong những cách chơi phổ biến là kết hợp hình ảnh trên các lá bài trong tay và trên bàn để tạo thành các bộ bài nhằm so tài điểm số. Ví dụ, có những bộ bài với tên gọi gợi nhớ đến “tiệc hoa dưới ánh trăng” hay “tiệc hoa dưới nắng”, giúp người chơi cảm nhận được sự thay đổi của các mùa trong năm. Xưa kia, trò chơi này thường được người lớn chơi, còn hiện nay nhờ các ứng dụng điện thoại nó lại trở nên phổ biến với giới trẻ.
▶Tìm “Trò chơi bài hoa” trên Yahoo! Shopping 👉 tại đây
Trò chơi đập lá
Trò chơi đập lá sử dụng những lá bài làm từ bìa cứng hoặc nhựa được đặt trên mặt đất, sau đó người chơi dùng tay đập để lật ngược hoặc làm bay lá bài của đối phương. Các lá bài thường có hình dạng tròn hoặc vuông. Xưa kia, những lá có hình nhân vật hoạt hình hay truyện tranh rất được ưa chuộng. Mặc dù cách chơi khá đơn giản nhưng lại đòi hỏi người chơi phải biết điều chỉnh góc độ và lực tác động một cách khéo léo, tạo nên sự cạnh tranh kịch tính khi thu thập các lá bài.
▶ Tìm “Trò chơi đập lá” trên Yahoo! Shopping 👉 tại đây
Trò chơi truyền thống ngày Tết
Trò chơi đánh lông
Trò chơi đánh lông là trò chơi truyền thống ngày Tết, trong đó người chơi dùng một chiếc gậy đánh trang trí để đập quả lông có một viên bóng đen gắn kèm, cố gắng giữ cho quả lông bay lượn trên không. Có các hình thức như chơi theo cặp (“đánh lông luân phiên”) hoặc chơi đơn, thi xem có thể đánh liên tục được bao nhiêu lần. Chiếc gậy đánh lông với thiết kế bắt mắt cũng thường được dùng làm đồ trang trí Tết.
▶ Tìm “Đánh lông” trên Yahoo! Shopping 👉 tại đây
Thả diều
Thả diều là trò chơi ngoài trời truyền thống, nơi trẻ em cùng nhau thả diều dưới bầu trời rộng lớn. Ở Nhật, diều thường được làm từ giấy và tre với nhiều mẫu mã khác nhau, như diều hình vuông theo kiểu xưa hoặc diều có hình người chiến binh. Cách chơi là tận dụng gió để thả diều bay cao, đồng thời điều khiển sợi dây để giữ cho diều ổn định. Đặc biệt, vào dịp Tết, các bé thường tụ tập ở sân chơi hay ven sông để thả diều. Xưa kia, trò chơi này còn là phong tục chúc sức khỏe và trưởng thành cho các bé trai.
▶Tìm “Diều” trên Yahoo! Shopping 👉 tại đây
Trò chơi xếp mặt may mắn
Trò chơi xếp mặt may mắn là trò chơi trong đó người chơi bịt mắt và sắp xếp các bộ phận khuôn mặt trên một tờ giấy, tạo nên những gương mặt hài hước. Sau khi hoàn thành, mọi người cùng nhìn và cười vì sự kết hợp bất ngờ của các bộ phận. Thường sử dụng các mẫu khuôn mặt như “mặt hiền” hay “mặt ngộ nghĩnh”, sự pha trộn ngẫu nhiên này mang lại niềm vui cho tất cả người chơi.
▶Tìm “Trò chơi xếp mặt may mắn” trên Yahoo! Shopping 👉 tại đây
Trò chơi súc sắc
Trò chơi súc sắc là trò chơi sử dụng bàn súc sắc, trong đó người chơi tung xúc sắc để di chuyển quân cờ trên bàn. Dù có vẻ đơn giản nhưng lại chứa đựng yếu tố chiến lược, với các phiên bản truyền thống gồm “trò chơi tranh tài qua hình ảnh” và “trò chơi đua trên đường”. Do kết quả phụ thuộc vào số điểm ra từ xúc sắc, sự hồi hộp kéo dài đến phút cuối là một điểm hấp dẫn của trò chơi.
▶Tìm “Trò chơi súc sắc” trên Yahoo! Shopping 👉 tại đây
Trò chơi đập búp bê may mắn
Trò chơi đập búp bê may mắn là trò chơi trong đó các khối gỗ được xếp chồng lên nhau. Người chơi dùng búa gõ nhẹ để đánh bật các khối từ dưới lên mà không làm rơi khuôn mặt của “búp bê may mắn” ở trên cùng. Mục tiêu là hạ gục các khối bên dưới theo thứ tự mà không làm đổ khuôn mặt của búp bê. Trò chơi đòi hỏi người chơi điều chỉnh lực và kiểm soát chính xác, khiến cho dù trông đơn giản nhưng lại rất khó chơi.
▶Tìm “Trò chơi quay cồng” trên Yahoo! Shopping 👉 tại đây
Trò chơi quay cồng
Trò chơi quay cồng là trò chơi trong đó người chơi dùng dây hoặc tay xoay con quay làm bằng gỗ hoặc kim loại, sau đó thi xem ai có thể xoay lâu hơn hoặc thực hiện được những kỹ thuật ấn tượng. Đây là trò chơi truyền thống thường xuất hiện vào dịp Tết với nhiều biến thể khác nhau.
👉Đọc bài viết chi tiết về "Phong tục ngày Tết".
▶Tìm “Trò chơi quay cồng” trên Yahoo! Shopping 👉 tại đây
Danh sách các bài hát dân gian và bài hát chơi tay
Trò chơi đẩy bánh bao
「Trong trò chơi này, vào mùa lạnh, mọi người cùng nhau tạo thành vòng tròn, quay lưng ra và đẩy nhau theo nhịp, đồng thời hát theo lời:
Lời bài hát:
Đẩy bánh bao
Đẩy cho tan biến
おしくらまんじゅう
おされてなくな
Oshikura manju
Osarete nakuna
Trò chơi “Ai là người?”
Trò chơi được chơi bằng cách chia thành hai nhóm, các em nắm tay nhau và hát theo giai điệu, sau đó lần lượt gọi tên bằng cách nói “Tớ muốn có đứa kia!”; người chiến thắng qua trò chơi Kéo-Búa-Bao sẽ được nhận đứa trẻ từ nhóm đối phương.
Lời bài hát:
Thắng là vui, thua là tiếc
Muốn đứa kia nhưng không rõ
Muốn đứa này nhưng không rõ
Hãy cùng bàn bạc, cùng bàn bạc
勝ってうれしい はないちもんめ
負けてくやしい はないちもんめ
あの子がほしい あの子じゃわからん
この子がほしい この子じゃわからん
相談しましょ そうしましょ
Katte ureshii hanaichi monme
Makete kuyashii hanaichi monme
Anoko ga hoshii Anoko jya wakaran
Konoko ga hoshii Konoko jya wakaran
Soudan shimasho soushimasyo
Trò chơi đi qua lối
Trong trò chơi đi qua lối, hai người nắm tay tạo thành một vòm, và các em nhỏ đi qua dưới vòm trong khi hát. Khi đến câu “xin hãy cho qua”, vòm tay được hạ xuống và đứa trẻ bị “bắt” sẽ trở thành người chơi “quỷ” (người đánh dấu).
Lời bài hát:
Đi qua lối, đi qua lối
Đây là con đường nhỏ ở đâu?
Là con đường nhỏ của thiên thần
Xin hãy cho qua một chút
Chỉ cho những ai có việc đi qua
Nhân dịp mừng sinh nhật thứ bảy của đứa trẻ này
Ta đi nộp lễ
Đi là vui, về là sợ
Dù sợ hãi nhưng vẫn đi qua lối, đi qua lối
通りゃんせ 通りゃんせ
ここはどこの細道じゃ
天神さまの細道じゃ
ちょっと通してくだしゃんせ
ご用のないもの通しゃせぬ
この子の七つのお祝いに
お札を納めにまいります
行きはよいよい 帰りはこわい
こわいながらも 通りゃんせ 通りゃんせ
Toryanse toryanse
Koko ha doko no hosomichi jya
Tenjin sama no hosomichi jya
Chotto tooshite kudasyanse
Konoko no nanatsu no oiwai ni
Ofuda wo osame ni mairi masu
Iki ha yoiyoi kaeri ha kowai
Kowai nagaramo toryanse toryanse
Trò chơi vòng tròn
Các em ngồi thành vòng tròn, có một người ở giữa với mắt nhắm, đồng thời hát bài ca với mục đích chọn ra người “bắt”. Bài ca mang đậm không khí huyền bí của dân ca truyền thống.
Lời bài hát:
Vòng tròn, vòng tròn
Chú chim trong lồng
Sẽ ra lúc nào?
Vào đêm rạng sáng
Sếu và rùa đã trượt
Ai ở phía sau, là ai?
かごめ かごめ
かごの中の鳥は
いついつ出やる
夜明けの晩に
鶴と亀がすべった
後ろの正面 だあれ？
Kagome kagome
Kago no naka no tori ha
Itsu itsu deyaru
Yoake no ban ni
Tsuru to kame ga subetta
Ushiro no syomen daare?
Trò chơi “Các ngươi ở đâu”
Đây là bài hát kèm theo động tác vỗ tay và nảy bóng, trong đó câu “Ở Higo, ở đâu của Higo? Ở Kumamoto, ở đâu của Kumamoto?” rất nổi tiếng. Giai điệu nhanh nhẹn khiến người chơi dễ nhớ và cùng nhau thưởng thức trò chơi.
Lời bài hát:
Các ngươi ở đâu?
Ở Higo, ở đâu của Higo?
Ở Kumamoto, ở đâu của Kumamoto?
Trên núi Senba có những con vật rừng
Người đánh cá bắn chúng bằng súng
Nấu, nướng, ăn chúng
Sau đó che phủ chúng bằng lá cây
あんたがた どこさ
肥後さ 肥後どこさ
熊本さ 熊本どこさ
せんばさ せんば山にはタヌキがおってさ
それを漁師が鉄砲で撃ってさ
煮てさ 焼いてさ 食ってさ
それを木の葉でちょいとかぶせ
Anta gata dokosa
Higo sa higo dokosa
Kumamoto sa kumamoto dokosa
Senba sa senba yama niha tanuki ga ottesa
Sore wo ryoshi ga teppou de utttesa
Nitesa yaitesa kuttesa
Sore wo konoha de choito kabuse
Trò chơi đồng ca vỗ tay
Trong trò chơi này, mọi người cùng vỗ tay theo nhịp và lặp đi lặp lại câu ca, sau đó quyết định thắng thua qua trò chơi Kéo-Búa-Bao.
Lời bài hát:
Ôi chà, ôi chà, ôi chà, hôi
Ôi chà, ôi chà, ôi chà, hôi
Ôi chà, ôi chà, ôi chà, hôi
(Sau đó, chơi Kéo-Búa-Bao để quyết định thắng thua)
おちゃらか おちゃらか おちゃらか ほい
おちゃらか おちゃらか おちゃらか ほい
おちゃらか おちゃらか おちゃらか ほい
（このあと、じゃんけんをして勝敗を決める）
Ocharaka ocharaka ocharaka hoi
Ocharaka ocharaka ocharaka hoi
Ocharaka ocharaka ocharaka hoi
▶Tìm CD “Bài hát dân gian” trên Yahoo! Shopping 👉 tại đây
Comments