Loại trái cây họ cam quýt tiêu biểu của Nhật Bản? Giải thích về các giống chính và đặc điểm

Trái cây họ cam quýt có vị ngọt và chua cân bằng hoàn hảo, không chỉ ngon mà còn là nguồn cung cấp vitamin C tiện lợi. Ngoài ra, cam quýt cũng là một trong những loại cây trồng thương mại quan trọng của Nhật Bản, không chỉ được tiêu thụ trong nước mà còn được xuất khẩu ra nước ngoài. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giới thiệu các giống cam quýt phổ biến tại Nhật Bản, đặc điểm và giá trị dinh dưỡng của chúng, cùng với các cách thưởng thức được khuyến nghị và thông tin về các sản phẩm liên quan.

※ Một phần doanh thu có thể được hoàn lại cho FUN! JAPAN nếu bạn mua hoặc đặt trước các sản phẩm được giới thiệu trong bài viết này.

Các loại trái cây họ cam quýt được trồng ở Nhật Bản và hiện trạng của chúng

Nhật Bản canh tác đa dạng chủng loại quả có múi với khoảng 80 giống khác nhau. Theo thống kê từ Bộ Nông-Lâm-Ngư nghiệp (năm 2022), "Quýt Unshu" (温州みかん) – loại phổ biến nhất – giữ vị thế quan trọng: sản lượng đứng thứ 2 và giá trị sản xuất thứ 3 trong 14 loại cây ăn quả chủ lực của Nhật.

Không ngoa khi ví các loại quả có múi như quýt Unshu là "đế vương của cây ăn quả nội địa", đóng vai trò then chốt trong nền nông nghiệp và văn hóa ẩm thực Nhật Bản.

Dù sản lượng suy giảm những năm gần đây do dịch bọ xít, biến đổi thời tiết (hạn hán) và lão hóa nông dân, những tập tục như "thưởng quýt trong kotatsu (bàn sưởi)" hay "ngâm mình trong bồn tắm vỏ yuzu" vẫn được gìn giữ nguyên vẹn.

Trái cây nội địa mà Nhật Bản tự hào – "Wakankitsu" (和柑橘)

Quê hương của cây họ cam quýt là vùng Assam, Đông Bắc Ấn Độ. Người ta cho rằng cam quýt được du nhập vào Nhật Bản qua Trung Quốc. Trong những tài liệu lịch sử cổ nhất như Cổ sự ký (Kojiki, năm 712) và Nhật Bản thư kỷ (Nihon Shoki, năm 720), cam quýt đã được nhắc đến.

Khác với các loại cam quýt phương Tây như bưởi chùm (grapefruit) hay cam navels, những giống được trồng tại Nhật Bản được gọi chung là "Wakankitsu" (和柑橘, cam quýt Nhật Bản), với hương vị và đặc trưng riêng tùy theo từng vùng.

Các loại Wakankan tiêu biểu, vùng trồng chính, thời gian thu hoạch và đặc điểm

Các vùng sản xuất cam quýt chính của Nhật Bản

Cam quýt phát triển tốt trong loại đất có khả năng giữ nước và thoát nước tốt, đồng thời cần môi trường có khí hậu ấm áp và nhiều ánh nắng mặt trời.

Vùng ven biển Thái Bình Dương và biển nội địa Seto của Nhật Bản đáp ứng đầy đủ các điều kiện này, khiến nơi đây trở thành khu vực trồng cam quýt trọng điểm. Địa hình đồi núi tại những vùng này được tận dụng để tạo ra những thửa ruộng bậc thang, giúp tăng khả năng hấp thụ ánh nắng và cải thiện sự thoát nước.

Tỉnh Wakayama – Vương quốc quýt của Nhật Bản

Tỉnh Wakayama tự hào là địa phương sản xuất quýt lớn nhất Nhật Bản trong suốt 20 năm liên tiếp (tính đến năm 2024). Quýt ở đây nổi tiếng với thương hiệu "Arita Mikan", được đánh giá cao nhờ vị ngọt đậm và nhiều nước.

Do địa hình chủ yếu là đồi núi và ít đất bằng, từ lâu người dân đã tận dụng sườn đồi để trồng quýt. Ngoài ra, Tokugawa Yorinobu – vị lãnh chúa đầu tiên của phiên Kii – đã khuyến khích và thực hiện chính sách bảo hộ canh tác quýt, giúp thương hiệu Arita Mikan phát triển trên toàn quốc.

Hệ thống canh tác "Arita Mikan", không chỉ tạo ra một ngành sản xuất bền vững mà còn giúp ổn định sinh kế của người dân, đã được công nhận là Di sản Nông nghiệp Nhật Bản vào tháng 2/2021.

Tỉnh Ehime – Nơi có "vòi nước chảy ra nước ép quýt"!?

Tỉnh Ehime cũng là một vùng trồng cam quýt quan trọng với nhiều giống nổi tiếng như Iyokan, Ponkan,... Việc trồng quýt ở Ehime bắt đầu vào cuối thời Edo, khi người dân khu vực Yoshida (thành phố Uwajima) mang giống quýt về sau những chuyến hành hương đến Ise và Shikoku. Sau thời Minh Trị Duy Tân, ngành trồng quýt phát triển mạnh mẽ, đạt sản lượng cao nhất Nhật Bản vào năm 1968, nhưng sau đó chuyển hướng sang các loại cam quýt khác, khiến tỉnh này xếp thứ hai sau Wakayama.

Vùng ven biển và các hòn đảo thuộc biển nội địa Seto là khu vực sản xuất chính, đặc biệt là vùng Nishi-Uwa, nơi có những ruộng bậc thang bao quanh bởi tường đá. Nhờ vào "Ba mặt trời" – ánh nắng trực tiếp từ mặt trời, ánh sáng phản chiếu từ biển và nhiệt lượng từ các bức tường đá, quýt nơi đây có hương vị thơm ngon đặc biệt.

Truyền thuyết về việc "vòi nước chảy ra nước ép quýt" ở Ehime cho thấy tình yêu của người dân nơi đây dành cho quýt. Ngày nay, nhờ trào lưu "vòi nước địa phương", nhiều địa điểm du lịch thực sự cung cấp trải nghiệm này cho du khách.

Tỉnh Shizuoka – Quê hương của nhiều thương hiệu quýt chất lượng cao

Tỉnh Shizuoka xếp thứ 3 toàn quốc về sản lượng quýt, với các giống nổi tiếng như Aoshima Wenzhou, Okitsu Wase, Jutarou,... Đặc biệt, quýt Mikkabi Mikan trồng tại thị trấn Mikkabi được ưa chuộng nhờ vị ngọt đậm đà và nhiều nước.

Lý do quýt Mikkabi ngon nằm ở điều kiện tự nhiên đặc trưng của Shizuoka. Tỉnh này có nhiều giờ nắng, trong khi khu vực Mikkabi có đất đá sỏi và đất đỏ giàu khoáng chất, giúp quýt có vị đậm đà hơn. Bên cạnh đó, các nhà vườn sử dụng kỹ thuật bảo quản hiện đại, như hệ thống làm mát, giúp quýt giữ được chất lượng tốt và cung cấp liên tục trong thời gian dài.

Tỉnh Kumamoto – Quýt ngọt đậm, ít chua và có vị thơm sâu

Tỉnh Kumamoto nằm ở trung tâm Kyushu, có khí hậu ấm áp, giúp quýt chín sớm hơn so với Wakayama Ehime hay Shizuoka. Ngoài ra, nhờ lớp tro núi lửa tích tụ từ những đợt phun trào của núi Aso, đất ở đây có khả năng thoát nước tốt, hạn chế tình trạng thối rễ, giúp cây quýt phát triển khỏe mạnh.

Nhờ các điều kiện tự nhiên thuận lợi và kỹ thuật canh tác tiên tiến, quýt Kumamoto  nổi bật với "Ba đặc điểm vàng":  Vị ngọt cao,   Không chỉ ngon miệng! Những dưỡng chất có trong các loại trái cây họ cam quýt

Nó không chỉ ngon! Những chất dinh dưỡng nào được tìm thấy trong cam quýt?

Các loại trái cây họ cam quýt chứa nhiều dưỡng chất có lợi cho sức khỏe. Dưới đây là những thành phần dinh dưỡng chính và công dụng của chúng.

Vitamin C

Vitamin C là dưỡng chất thiết yếu giúp cơ thể tổng hợp collagen – một loại protein cấu tạo nên da, mạch máu, xương và mô liên kết. Nhờ đó, nó giúp duy trì độ đàn hồi của da, hỗ trợ quá trình làm lành vết thương.

Ngoài ra, vitamin C có tác dụng chống oxy hóa mạnh, giúp ngăn ngừa lão hóa bằng cách ức chế các gốc tự do trong cơ thể. Nó cũng hỗ trợ hấp thụ sắt, giúp ngăn ngừa tình trạng thiếu máu.

Kali

Kali giúp cơ thể đào thải natri ra ngoài, góp phần kiểm soát huyết áp, ngăn ngừa tăng huyết áp và cải thiện tình trạng phù nề. Ngoài ra, kali cũng quan trọng trong việc duy trì chức năng bình thường của cơ và hệ thần kinh, giúp cơ thể duy trì trạng thái cân bằng.

Chế độ ăn hiện đại có xu hướng dư thừa muối, vì vậy việc bổ sung kali từ trái cây họ cam quýt là rất cần thiết.

β-Carotene

β-Carotene là tiền chất của vitamin A, giúp duy trì sức khỏe của mắt, hỗ trợ tầm nhìn trong môi trường thiếu sáng. Nó cũng đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ da, niêm mạc và tăng cường hệ miễn dịch.

β-Carotene còn có tác dụng chống oxy hóa, giúp bảo vệ tế bào khỏi tác hại của gốc tự do, từ đó ngăn ngừa lão hóa và các bệnh liên quan đến lối sống hiện đại.

β-Cryptoxanthin

β-Cryptoxanthin là một loại carotenoid có nhiều trong quýt, được cơ thể sử dụng để tạo ra vitamin A. Dưỡng chất này giúp xương chắc khỏe, góp phần ngăn ngừa loãng xương.

Ngoài ra, β-Cryptoxanthin còn có khả năng chống oxy hóa mạnh, giúp giảm stress oxy hóa trong cơ thể, từ đó hỗ trợ ngăn ngừa lão hóa và các bệnh liên quan đến lối sống.

Hesperidin

Hesperidin là một loại polyphenol có nhiều trong vỏ và phần màng trắng của quýt. Nó giúp tăng cường sức khỏe của các mao mạch, cải thiện lưu thông máu, từ đó giúp ngăn ngừa tình trạng lạnh tay chân và phù nề. Hesperidin cũng có tác dụng chống oxy hóa, giúp bảo vệ tế bào khỏi quá trình lão hóa và hỗ trợ phòng ngừa xơ vữa động mạch. Ngoài ra, nó còn có thể làm giảm mỡ trung tính và hỗ trợ giảm các triệu chứng dị ứng.

Cách thưởng thức trái cây họ cam quýt của Nhật Bản

Ngoài việc ăn trực tiếp, bạn còn có thể thưởng thức các loại trái cây này theo nhiều cách khác nhau. Hãy thử trải nghiệm những công thức dưới đây cùng gia đình và bạn bè!

Quýt nướng

Nướng quýt nguyên vỏ ở lửa nhỏ giúp tăng độ ngọt và tạo ra kết cấu mềm mịn. Khi ép lấy nước và pha thêm chút nước gừng, bạn sẽ có một thức uống giúp làm ấm cơ thể, hỗ trợ ngăn ngừa cảm lạnh.

Bánh mì kẹp hoa quả (Fruit Sandwich)

Cắt đôi quýt hoặc các loại cam quýt khác, kẹp chúng với kem tươi và bánh mì sandwich để tạo ra một món tráng miệng tươi mát. Nếu muốn có phần nhân đẹp mắt hơn, bạn có thể kết hợp với các loại trái cây khác để tạo hiệu ứng "moe-dan" (lớp cắt hấp dẫn).

Bánh Daifuku quýt

Món bánh wagashi này được làm bằng cách bọc quýt trong lớp nhân đậu trắng và vỏ mochi dẻo. Vị ngọt của nhân kết hợp với vị chua thanh của quýt tạo nên sự cân bằng hoàn hảo. Bạn có thể cắt bánh bằng dây chỉ để thấy phần nhân đẹp mắt bên trong.

Mứt quýt (Marmalade)

Nấu quýt thành mứt giúp bảo quản lâu dài và có thể dùng kèm bánh mì hoặc sữa chua. Mứt quýt còn là nguyên liệu tuyệt vời cho các món bánh ngọt, mang đến hương vị thơm ngon đặc trưng của trái cây họ cam quýt.

Vỏ quýt sấy đường

Vỏ quýt sau khi rửa sạch, loại bỏ phần trắng, cắt sợi và nấu với đường sẽ tạo thành món vỏ quýt sấy đường. Món này có thể dùng kèm trà hoặc cà phê, thậm chí có thể nhúng vào chocolate để tạo ra món tráng miệng thơm ngon.

Trải nghiệm hái quýt – Gợi ý tour du lịch & sản phẩm liên quan

Nếu bạn yêu thích trái cây họ cam quýt của Nhật Bản, hãy tham gia các tour du lịch và mua sắm các sản phẩm đặc biệt để thưởng thức hương vị tuyệt vời của chúng!

👉 【Klook】Tour Ngày Ngắm Tán Lá Mùa Thu Núi Koya và Hái Cam Quýt (từ Osaka)

👉 【Mua sắm trên Yahoo!】Nước ép Hyuga Natsu tỉnh Miyazaki (125ml x 24 hộp)
👉 【Yahoo! Mua sắm】Okinawa Shikwasa Nobiletin Supplement(90 viên x 6 hộp)
👉 【Yahoo! Mua sắm】Thạch Innoshima Hassaku (12 hộp)
👉 【Mua sắm Yahoo!】Mứt cam quýt nguyên chất từ nông trại Ito, Wakayama (5 lọ)

Nếu bạn đủ điều kiện hưởng khấu trừ thuế theo chương trình Furusato Nozei, hãy mua các sản phẩm thương hiệu cam quýt từ các địa phương để trực tiếp ủng hộ nông dân Nhật Bản!

👉 【FuruLabo】Hyuganatsu không hạt đầu xuân từ thị trấn Aya, Miyazaki (2.5kg)
👉 【Furusato Honpo】Quýt Kiyomi từ Arida, thị trấn Yuasa, Wakayama (size 2L, 12 quả)
👉 【Furusato Premium】Dự đặt trước Shiranui từ Yatsushiro, Kumamoto (khoảng 5kg, 12-20 quả)