[Hướng dẫn đầy đủ về Hinamatsuri] Giải thích chi tiết nguồn gốc sự kiện, cách bài trí búp bê Hina, các món ăn và cách tận hưởng sự kiện này

Sự kiện "Hinamatsuri" của Nhật Bản nhằm cầu chúc cho sự phát triển của các bé gái. Bài viết giới thiệu về nguyên do ăn mừng ngày "Lễ hội hoa đào" 3/3, lịch sử của sự kiện này, cách bài trí búp bê Hina, các món ăn không thể thiếu trong Lễ Hinamatsuri và cách tận hưởng sự kiện trong thời hiện đại.

Giải thích ngắn gọn về Lễ Hinamatsuri

Lễ Hinamatsuri được tổ chức vào ngày 3 tháng 3 là một sự kiện cầu chúc cho các bế gái lớn lên khỏe mạnh, còn được gọi là "Lễ hội hoa đào". Các gia đình có con gái thường sẽ ăn mừng ngày này bằng cách bài trí búp bê Hina và trang trí với bánh Hishi Mochi, ăn sushi chirashi, hina arare và súp nghêu.

Nguồn gốc và lịch sử của Hinamatsuri

Hinamatsuri bắt nguồn từ một phong tục cổ xưa của Trung Quốc

Lật lại nguồn gốc của Hinamatsuri, lễ hội này đã xuất hiện từ giữa thời kì Heian, vào thời gian hơn 1.000 năm trước, và có thể đã bắt nguồn từ phong tục "Joshi Setsu" được tổ chức ở Trung Quốc xưa kia. Ngày xưa ở Trung Quốc, ngày "Joumi" được coi là ngày xui xẻo, và người ta sẽ thực hiện các nghi thức tẩy uế ở bờ sông để trừ tà ma. Ngày "Kamishi" đã thay đổi theo thời gian, nhưng hiện nay, nó được ấn định là ngày 3 tháng 3.

Lịch sử của Hinamatsuri

Khung cảnh của "Lễ hội ca nhạc bên dòng nước" trong thời kỳ Heian Nguồn: Reizumi Yoshiyasu "Public Affairs Twelve Month Picture Scroll", ảnh. National Diet Library Digital Collections https://dl.ndl.go.jp/pid/2542608 (truy cập ngày 16 tháng 12 năm 2024)

Lễ hội này đã du nhập đến Nhật Bản, và giới quý tộc Heian đã tổ chức một thú vui mang tên "Lễ hội Kyokusui" vào ngày "Kamishi" này. "Lễ hội Kyokusui" là một thú vui truyền thống, người tham gia sẽ ngồi bên cạnh dòng suối uốn lượn, trong khi một cốc sake được thả trôi từ đầu nguồn, sáng tác thơ hoặc nhạc trước khi cốc rượu trôi đến trước mặt họ, sau đó họ sẽ lấy cốc tượu và uống sake trong cốc.

Có vẻ như cũng có phong tục uống rượu đào và ăn bánh mochi ngải cứu vào ngày này để xua đuổi tà ma khỏi cơ thể.

Một Hinamatsuri tuyệt đẹp trong thời kỳ Edo Nguồn: Bức tranh Utagawa Toyokuni (Sansei) "Mitsukaihime, Minh họa vở kịch Hiena" (năm đầu tiên Bunkyu, 1861), Koshika. Thư viện Trung tâm Thủ đô Tokyo https://archive.library.metro.tokyo.lg.jp/da/detail?tilcod=0000000003-00219842 (Tham khảo 2024-12-16)

Mặt khác, ở Nhật Bản, có một phong tục lâu đời là chuyển những điều không tốt sang những con búp bê làm từ giấy hoặc đất sét, sau đó thả chúng trôi theo dòng sông, và việc này từ lúc nào đã gắn liền với "Lễ Kamishi".

Thêm vào đó, việc các bé gái chơi với búp bê đã từng được gọi là  "trò chơi hina (hina-asobi)". Cuối cùng, với sự phát triển của kỹ thuật làm búp bê, búp bê bắt đầu được cất giữ và trưng bày, đến thời kỳ Muromachi, sự kiện mang tên Hinamatsuri đã được thành lập. Vào thời Edo, các samurai và quý tộc bắt đầu tổ chức Hinamatsuri trên quy mô lớn, và cuối cùng cả các hộ gia đình bình thường cũng tổ chức sự kiện này. 

Ý nghĩa và cách bài trí búp bê hina

Ý nghĩa của việc bài trí búp bê hina. Khi nào thì cất đi?

THiện nay, búp bê hina đã được trưng bày với mong muốn bảo vệ con mình khỏi những điều xấu như bệnh tật, tai nạn của cha me, đồng thời hi vọng chúng có một gia đình hạnh phúc trong tương lai. Ngay từ đầu, nó mang mục đích trừ tà, tốt hơn hết là nên chuẩn bị trưng bày trước ngày Hinamatsuri và cất đi càng sớm càng tốt sau khi nó kết thúc.

Ngoài ra, mỗi bé gái sẽ được chuẩn bị riêng 1 cặp búp bê hina mà không thừa kế búp bê của cha mẹ hay chị gái của cô ấy, vì những con búp bê sẽ thay thế người chủ và nhận lấy những tai họa.

Ý nghĩa của hoa đào và Hishimochi

Ngoài ra còn có phong tục trang trí hoa đào với búp bê Hina trong dịp Hinamatsuri. Nó được cho là có nguồn gốc từ phong tục ăn rượu đào và bánh mochi ngải cứu với mục đích trừ tà trong "Lễ hội Kamishi" được tổ chức ở Trung Quốc cổ đại. Ngay cả ở Nhật Bản, đào từ lâu đã được cho là có khả năng xua đuổi tà ma. Một lí do nữa là lễ hội này trùng với mùa hoa đào.

Các lớp bánh hishimochi ba tầng rực rỡ thường được sử dụng để trang trí hơn là đê ăn, và đôi khi cũng được dùng để bài trí hina.

Cách phối màu cũng có ý nghĩa riêng, màu hồng có tác dụng xua đuổi bệnh dịch và tà ma, màu trắng tượng trung cho sự sạch sẽ tinh khiết, và màu xanh của lá cây ngải cứu có ý nghĩa xua đuổi ma quỷ. Ngoài ra, thứ tự của ba màu sắc này là đại diện cho khung cảnh mùa xuân, khi chồi mới (màu xanh lá cây) mọc lên dưới tuyết (trắng) và hoa đào (hồng) nở rộ.

Cách chuẩn bị và bài trí cho Hinamatsuri

Các loại búp bê Hina hiện đại

Búp bê Hina hiện đại có thể được chia thành "Kanto Hina" và "Kyo Hina".

Kanto Hina

  • Bên trái là búp bê nam (Obina), bên phải là búp bê nữ (Mebina)
  • Các đặc điểm trên khuôn mặt có sự khác biệt tương đối rõ

Kyobina

  • Búp bên nam bên phải và búp bê nữ bên trái
  • Đuôi mắt dài và đường nét gương mặt nhẹ nhàng

Kanto Hina là "vị trí cao hơn ở bên phải" theo tiêu chuẩn quốc tế hiện đại, còn Kyo Hina là "vị trí cao hơn ở bên trái" theo truyền thống cổ xưa của Nhật Bản. Cả hai đều só sẵn để mua.

Cách bài trí búp bê hina

Shin no Ukazari

Chỉ bày 1 cặp búp bê nam và nữ. Nó còn được gọi là "Dairibina", mô phỏng theo ngoại hình của Mikado và người vợ sống trong cung điện (Dairo). Hiện nay, do đặc điểm nhà ở, các gia đình, đặc biệt là các khu căn hộ tập thể, chung cư tại các đô thị, hầu như chỉ bài trí theo phong cách Shin no Ukazari.

Bài trí bảy tầng

Sắp xếp búp bê Hina thành bảy tầng với các trang trí kèm theo, cực kì cầu kì và lộng lẫy. Nó còn được gọi là "Bài trí 15 người". Hình minh họa kèm theo là hình ảnh bài trí bảy tầng thường thấy.

Tầng 1: Dairibina

Tầng 2: 3 cung nữ

Tầng 3: 5 búp bê dàn nhạc

Tầng 4: Đại thần

Tầng 5: búp bê Shichou, cùng Sakura ở bên phải và Tachibana ở bên trái

Tầng 6 và tầng 7: Dụng cụ phù dâu và trang trí lễ cưới như hộp đựng nhiều tầng, cỗ xe cung đình và kiệu

Bài trí ba tầng

Dairibina và 3 cung nữ, cùng các đạo cụ trang trí được xếp thành 3 tầng. Nó sang trọng hơn Dairibina và nhỏ gọn hơn cách bài trí bảy tầng, nên rất phổ biến.

Thời điểm bài trí búp bê Hina

Thời điểm sắp xếp trang trí tốt nhất là từ Ngày Lập Xuân (một ngày sau ngày Setsubun, khoảng ngày 4 tháng Hai) đến giữa tháng Hai. Có những vùng quan niệm rằng trang trí vào tiết mưa trong 24 tiết khí (khoảng ngày 18,19 tháng 2) thì sẽ tốt hơn. Ngoài ra, không nên trang trí vào ngày 2 tháng 3 - "trang trí 1 đêm", vì như vậy sẽ mang điềm không tốt, giống với khi trang trí đón năm mới.

Cách trang trí búp bê hina đúng cách

Cũng không có nghi thức hay quy tắc cụ thể về cách trang trí hoặc vị trí đặt, nhưng hãy chọn nơi tránh ánh nắng trực tiếp, không quá ẩm ướt hay quá khô để búp bê không bị hư hỏng.

Trong phong thủy, người ta nói rằng trang trí theo hướng đông bắc hoặc phía đông là tốt.

Khi nào là thời điểm để cất những con búp bê?

Nên thu dọn búp bê hina trong vòng 4 ngày kể từ tối ngày 3 tháng 3 là tốt nhất. Nếu không kịp, tốt hơn nên dọn dẹp trước tiết xuân phân (khoảng ngày 21 tháng 3).

Búp bê Hina mang ý nghĩa xua đuổi tà ma, nên được cho là cất càng sớm càng tốt, theo đó còn xuất hiện lời đồn rằng "nếu bạn dọn dẹp búp bê hina muộn thì thời gian kết hôn sẽ bị muộn".

Dù sao đi nữa, hãy cất búp bê sớm để nó không bị hư hại, và hãy dọn khi không khí khô ráo và trời năng đẹp.

Những điểm cần cân nhắc khi mua búp bê Hina

Vào thời Showa, búp bê hina thường được ông bà ngoại dùng làm quà tặng, nhưng hiện nay, có nhiều sự lựa chọn khác nhau. Ngoài việc lựa chọn theo diện tích của căn phòng và ngân sách, ngày càng có nhiều gia đình chọn trang trí bằng các nhân vật hoạt hình hoặc rang trí đơn giản. Việc thảo luận kĩ càng với gia đình là một điều quan trọng.

Tìm kiếm các địa phương bán các sẳn phẩm liên quan đến "búp bê Hina" như quà tặng khi nộp thuế quê hương

👉 Furunabi

👉 Furu Rabo

👉 Furusato Premiun 

👉 Furusato Honpo

Mua các mặt hàng liên quan đến "Búp bê Hina" tại Yahoo!Shopping 👉 ở đây

Mua các  mặt hàng liên quan đến "búp bê Hina" tại Marui Shopping 👉  đây

* Nếu bạn mua hoặc đặt chỗ cho các sản phẩm được giới thiệu trong bài viết, một phần doanh thu sẽ được hoàn lại cho FUN!JAPAN

Ẩm thực - các món ăn dùng cho Hinamatsuri và ý nghĩa của chúng

Các món ăn truyền thống của Hinamatsuri 

Một số món ăn và thực phẩm cần thiết cho Hinamatsuri bao gồm:

  • Hina afure
  • Kusamochi
  • Sò điệp
  • Chirashi Sushi
  • Rượu trắng

Trước đây, có phong tục vui chơi trên bờ biển vào ngày mùng 3 tháng 3, và món hina afure chính là món hishi mochi được nghiền ra và chiên lên để dễ mang theo.n

Theo nghĩa trừ tà tà quỷ, kusamochi làm từ lá ngải cứu cũng là một món ăn không thể thiếu đối với Hinamatsuri.

Việc ăn các món làm từ sò điệp cũng là dấu vết còn sót lại của việc nhặt sò trên bờ biển ngày xưa, mỗi chiếc vỏ sò chỉ chứa 1 con sò cũng chứa đựng mong muốn hạnh phúc viên mãn của các cặp vợ chồng.

Nguồn gốc của món sushi chirashi không rõ ràng, nhưng với vẻ ngoài rực rỡ và sử dụng csc nguyên liệu mang ý nghĩa tốt lành như tôm và củ sen, phù hợp với những bữa tiêc mừng, nên có vẻ như nó được ăn từ sau thời đại Taisho.

Rượu trắng có nguồn gốc từ rượu sake đào được uống từ ngày xưa, nhưng có vẻ như phải đến cuối thời kỳ Edo mới bắt đầu được sử dụng tại Hinamatsuri.

Yahoo! Mua các mặt hàng liên quan đến "Chirashi Sushi" 👉 tại đây

Tìm kiếm các thành phố có thể nhận "Sò điệp" bằng cách nộp thuế quê hương 👉 tại đây

Ý tưởng về cách tận hưởng Hinamatsuri tại nhà

Tại các cửa hàng 100 yên và cửa hàng tổng hợp, bạn có thể mua hàng Hinamatsuri dễ thương và hợp lý. Ngoài ra còn có nhiều loại hàng hóa như thảm trang trí và vòng hoa có thể dễ dàng kết hợp.

Các hoạt động Hinamatsuri để thưởng thức cùng trẻ em

Hãy làm một con búp bê hina thủ công với origami, v.v.

Hình ảnh lịch sự của Origami Kurabu https://www.origami-club.com/

Có nhiều cách để làm búp bê hina bằng origami, từ truyền thống đến hiện đại. Hãy cùng nhau làm và trang trí một con búp bê hina đơn giản mà ngay cả trẻ em cũng có thể dễ dàng thực hiện.

Cách làm từ trang web "Origami Kurabu" 👉 ở đây

Hãy cùng đọc sách tranh của Hinamatsuri

Nhiều cuốn sách ảnh liên quan đến Hinamatsuri và Hinasama đã được xuất bản. Các thư viện địa phương có thể có các chương trình đặc biệt theo mùa, vì vậy nếu bạn đang ở Nhật Bản, hãy thử đọc và so sánh.

 Mua  sách ảnh "Hinamatsuri" tại Yahoo! Shopping 👉 ở đây

Hãy chụp một bức ảnh kỷ niệm

Trong những năm gần đây, ngày càng có nhiều người ở Nhật Bản chụp ảnh kỷ niệm tại các studio với các sự kiện theo mùa như lễ hội Hinamatsuri, hoặc thuê các nhiếp ảnh gia tới nhà để chụp ảnh. Ngoài ra, có rất nhiều quần áo trẻ em kiểu kimono giá rẻ và dễ mặc được bày bán, giúp bạn dễ dàng chụp ảnh kỷ niệm tại nhà.

Chụp ảnh cùng fotowalink 👉 ở đây

Các sự kiện Hinamatsuri được đề xuất trên khắp Nhật Bản

Một trong những cách để tận hường lễ hội là tham gia các sự kiện Hinamatsuri. Chúng tôi sẽ giới thiệu cho bạn những sự kiện độc đáo từ khắp nơi trên đất nước, cũng như các sự kiện Hinamatsuri truyền thống.

【Tokyo】Khách sạn Gajoen Tokyo Triển lãm mô hình × cầu thang trăm bậc ~Thế giới nhỏ bẻ mở rộng trong các di sản văn hóa~

Bộ sưu tập Yumiko Kawauchi (ảnh)

Tài sản văn hóa vật thể được công nhận của chính quyền thành phố Tokyo, "Cầu thang trăm bậc" là một tòa nhà bằng gỗ được xây dựng vào năm 1935 đầu thời kỳ Showa. Ở đây, người ta thường tổ chức các cuộc triển lãm liên quan đến Hinamatsuri vào đầu mùa xuân hàng năm. Trong triển lãm đặc biệt này, nhiều tác phẩm thu nhỏ khác nhau được tập hợp trong bảy phòng. Trong số đó, sẽ có trưng bày Bộ sưu tập Yumiko Kawauchi, những tác phẩm búp be Hina quý giá có từ thời Edo. Bạn có thể tận hưởng một thế giới thu nhỏ tinh xảo và đầy sáng tạo.

  • Địa điểm: Khách sạn Gajoen Tokyo
  • Địa điểm: 1-8-1 Shimomeguro, Meguro-ku, Tokyo
  • Ngày: Thứ Bảy, ngày 18 tháng 1 năm 2025 ~ Chủ nhật, ngày 9 tháng 3 năm 2025 11:00~18:00 (Lượt vào cửa cuối cùng 17:30)
  • Vé vào cửa: 1.600 yên cho người lớn, 1.000 yên cho người trên 15 tuổi, 800 yên cho người dưới 15 tuổi
  • Cách đi: 3 phút đi bộ từ ga JR Meguro
  • Trang web chinh thưc: https://www.hotelgajoen-tokyo.com/
  • Trang web bán vé chính thức: https://www.e-tickets.jp/100event/small.html

【Shizuoka】Lễ hội trang trí Izu Inatori Hina no Tsurushi (Lễ hội Izuina Tori Hina no Tsurushi Zari)

Công viên văn hóa Hinanokan

Các bậc đá của Đền Sobenari

"Bài trí Hina no Tsurushi" là một phong tục trang trí búp bê ở cả hai bên của bậc thang Hina trong Lễ hội Hina, và là một phong tục truyền thống ở vùng đất Izu Inatori từ thời Edo. Cùng với "Sagemon" ở khu vực Yanagawa, Kyushu và "KasaFuku" ở khu vực Yamagata, Sakata, nó được coi là một trong "ba bài trí Hina no Tsurushi lớn nhất Nhật Bản". Trong thời gian này, các phòng triển lãm sẽ được mở ở ba địa điểm, bao gồm Bảo tàng nằm trong Công viên Văn hóa Hina. Ngoài ra, búp bê Hina sẽ được bài trí trên 118 bậc đá dẫn đến "Đền thờ Susano Jinja".

  • Địa điểm: Bảo tàng trong Công viên văn hóa Hina, Đền Sobonmei, v.v.
  • Địa điểm: [Bảo tàng trong Công viên văn hóa Hina] 1729 Inatori, Higashiizu-cho, Kamo-gun, tỉnh Shizuoka, [Đền Sobonnari] Inatori, Higashiizu-cho, Kamo-gun, tỉnh Shizuoka, v.v.
  • Ngày: 20 tháng 1 năm 2025 (Thứ Hai) ~ 31 tháng 3 năm 2025 (Thứ Hai) 9:00 ~ 17:00 (lượt vào cuối cùng 16:30) * Trang trí cầu thang Sobonmei Hina sẽ được tổ chức vào ngày 15 tháng 2 năm 2025 (Thứ Bảy) ~ 9 tháng 3 năm 2025 (Chủ nhật) 10:00 ~ 15:00 (hủy nếu trời mưa)
  • Vé vào cửa: Thay đổi tùy thuộc vào địa điểm (miễn phí ~ 500 yên)
  • Cách đi: 10 ~ 20 phút đi bộ từ ga Izukyu Inatori Onsen
  • Trang web chinh thưc: https://inatorionsen.or.jp/hina/

【Aichi】Hina Meguri ở Thị trấn Gốm Seto Lần thứ 24 (Tono Machi Seto no Hina Meguri)

"Hinamid" của Setogura

Từ "setomono" - mang nghĩa là đồ gốm sứ - được cho là có nguồn gốc từ "những món đồ làm từ Seto". Tại thành phố Seto, vốn nổi tiếng với nghề gốm sứ, sự kiện "Hina Meguri" sẽ được tổ chức với những búp bê Hina rực rỡ được đặt khắp thành phố.

Tại địa điểm chính, "Seto Kura", một bệ hình kim tự tháp khổng lồ "Hinamid" với chiều cao 4 mét, sẽ trưng bày khoảng 800 búp bê Hina được làm từ gốm và thủy tinh!

Ngoài các cửa hàng cho thuê kimono, bạn có thể tận hưởng những khu bài trí búp bê Hina ở nhiều nơi, và tham gia lớp học làm búp bê từ gốm Seto vào mỗi cuối tuần. Hãy thử thưởng thức món thực đơn đặc biệt "Hina Lunch & Sweets" được bán giới hạn trong thời gian sự kiện và đi dạo xung quanh với kimono nhé.

  • Địa điểm: Setokura, v.v.
  • Địa điểm: [Seto Kura] 1-1 Kurasho-cho, thành phố Seto, tỉnh Aichi, v.v.
  • Ngày: Ngày 1 tháng 2 năm 2025 (Thứ Bảy) ~ 9 tháng 3 năm 2025 (Chủ nhật) [Thời gian thay đổi tùy thuộc vào địa điểm * "Setokura" là 9:00~21:00]
  • Vé vào cửa: Thay đổi tùy theo địa điểm (miễn phí ~)
  • Cách đi: Đi bộ một đoạn ngắn từ ga Owari Seto trên tuyến Meitetsu Seto
  • Trang web chính thức: http://www.seto-marutto.info/event/

【Kyoto】Nagashibina

Búp bê Hina trên hàng rào
Lễ rụng gà con

"Hina Ryushi" là một sự kiện dân gian trong đó những con búp bê làm bằng giấy washi được gửi gắm những điều không may và thả trôi trên dòng nước để thanh tẩy xui xẻo. Sự kiện này được cho là đã có từ thời Heian nhằm cầu cho trẻ em sẽ lớn lên khỏe mạnh. Tại đền Shimogamo ở Kyoto, vào ngày diễn ra Hinamatsuri, lễ Nagashi-bina sẽ được tổ chức tại Hồ Mitarai trong khuôn viên chùa, và khách tham quan cũng có thể tham dự. Ngoài ra, một số khu vực như Mochigasecho ở Tottori và sông Sumida ở Tokyo cũng tổ chức sự kiện này.

  • Địa điểm: Đền Kamo Goso (Đền Shimogamo)
  • Địa điểm: 59 Shimogamo Izumikawacho, Sakyo-ku, Kyoto-shi, Kyoto
  • Ngày: Ngày 3 tháng 3 hàng năm lúc 10:00 sáng, 11:00 sáng
  • Giá: Búp bê Sandawara: 1.000 yên cho mẫu lớn, 500 yên cho mẫu nhỏ
  • Cách đi: Đi bộ một đoạn ngắn từ trạm xe buýt công cộng "Shimogamo Shrine-mae"
  • Trang web chinh thưc: http://www.imamiya.jp/haruhanakyoko/event/nagashibina.htm


Hãy tận hưởng ngày lễ 3 tháng 3, và cầu chúc cho các bé gái lớn lên trưởng thành và khỏe mạnh nhé.

Tham khảo:

Bách khoa toàn thư sự kiện thường niên Sanseido - Phiên bản sửa đổi, ấn bản đầu tiên, do Nobuichi Tanaka và Noboru Miyata, biên tập, Sanseido, 2012, 458 trang

"Truyền thống Nhật Bản: Lịch Nhật Bản và các sự kiện hàng năm" ấn bản đầu tiên, tác giả Naoki Shintani, Nihon Bungeisha, 2007, 238 trang

"Cảm nhận các mùa và tận hưởng cuộc sống", được giám sát bởi Yasuko Miura, Nhà xuất bản Seibido, 2024, 191 trang 

Mục lục

Survey[Trả lời khảo sát]Hãy trả lời những câu hỏi về du lịch Nhật Bản.







Giới thiệu thêm