ในครอบครัวคนญี่ปุ่นมักจะมีประเพณีทานอาหารรับปีใหม่ตามธรรมเนียม อาหารรับปีใหม่นั้นเรียกว่า โอเซจิเรียวริ (おせち料理) ในภาษาญี่ปุ่นค่ะ แต่ทุกคนทราบถึงต้นกำเนิดของประเพณีและโอเซจิเรียวรินี้มั้ยคะ?เอาเป็นว่า ดิชั้นจะแนะนำเกี่ยวกับโอเซจิเรียวริในบทความนี้ค่ะ มารู้จักกับโอเซจิกันเลยดีกว่า
ปีใหม่ที่ญี่ปุ่น = โอเซจิเรียวริ
แต่เดิมแล้ว โอเซจิเรียวริเป็นอาหารที่ทำในวัน เซจินิจิ (節日 หรือเซคคุ 節供) วันเซจินิจิเป็นวันเปลี่ยนฤดูกาลทั้งหลายนั้นเอง วันเซจินิจิที่สำคัญที่สุดก็คงหนีไม่พ้นวันขึ้นปีใหม่ ดังนั้น ปัจจุบัน โอเซจิเรียวริจึงหมายถึงอาหารที่ทานกันช่วงปีใหม่
โอเซจิเรียวริจากนำมารับประทานกันในช่วงสามวันแรกของปีใหม่ ดังนั้น โอเซจิเรียวริยังมีความสำคัญตรงที่ให้เหล่าคุณแม่ได้ละจากงานบ้านออกมา เพราะวัตถุดิบที่ใช้ทำส่วนใหญ่เป็นของแห้งของดองเก็บไว้ทานได้นาน นอกจากนี้ยังนำมาทานเพราะว่าคนญี่ปุ่นมักหลีกเลี่ยงการใช้ฟืนไฟในช่วงปีใหม่อีกด้วยค่ะ
การออกแบบอันน่ารับประทานที่แสดงถึงความหวัง
โอเซจิเรียวรินั้นจัดใส่กล่องปิ่นโต เต็มไปด้วยของน่ากินมากมาย และยังหมายถึงความหวังหรือพรที่อยากได้อีกด้วย กล่องโอเซจิเรียวริโดยทั่วไปมี 4 ชั้น จากชั้นบนลงมา แต่ละชั้นมีชื่อเรียกดังนี้ “อิจิโนจู” (一の重) “นิโนจู” (二の重) “ซันโนจู” (三の重) และ “โยะโนจู” (四の重) โดยกล่องที่สี่จะเลี่ยงการออกเสียงว่า ชิ (四) เพราะเป็นคำพ้องเสียงกับคำอื่นว่า ชิ (死) ที่แปลว่า ตาย ส่วนกระกอบตัวอาหารที่ใช้และการจัดเรียงก็แตกต่างกันไปตามภูมิภาคและธรรมเนียมของแต่ละบ้าน แต่รอบนี้ดิชั้นขอนำแบบทั่วๆไปมาแนะนำค่ะ
- ชั้นแรก อิจิโนจู… ถั่วดำ(黒豆 คุโรมาเมะ) ไข่ปลาเฮร์ริง(数の子 คะสึโนโกะ) ปลามงคลอย่างปลาแอนโชวี่แห้ง (田作り ทัตสึคุริ)
- ชั้นที่สอง นิโนจู… ของรสหวานอย่าง ไข่เจียวม้วน( ดาเตะมากิ) มันและเกาลัดบดหวาน (คุริคินตง)
- ชั้นที่สาม ซันโนจู… อาหารจากทะเล: ปลาและกุ้ง
- ชั้นที่สี่ โยะโนจู… อาหารจากดิน: ผักต่างๆ
แต่ละอย่างก็มีความหมายมงคลในตัว
- 黒豆คุโรมาเมะ… สื่อถึงการใช้ชีวิตอย่างดีตลอดปี (สีดำ ในทางชินโตเชื่อกันว่าเป็นเครื่องรางที่ป้องกันสิ่งเลวร้ายได้)
- 数の子คาสึโนโกะ ชื่อแปลว่าลูกมาก หมายถึงการมีลูกเต็มบ้านหลานเต็มเมือง
- 田作りทัตสึคุริ ชื่อตามตัวคือการทำไร่ไถนา แสดงถึงการเก็บเกี่ยวได้ผลดี
- 海老เอบิ เป็นสัญลักษณ์การมีอายุยืน ให้ยืนยาวจนหลังค่อมตัวงอเหมือนกุ้ง (คันจิคำว่า เอบิ ยังหมายถึงคนชราแห่งท้องทะเลอีกด้วย) สีแดงสดของกุ้งยังเชื่อว่าเป็นเครื่องรางอีกด้วย
- 昆布巻きคมบุมากิ อวยพรให้มีความยินดีปรีดา (คำนี้ออกเสียงคล้ายกับคำว่า โยโรโคบุ แปลว่ายินดี)
- 栗きんとんคุริคินตง ให้มีลาภมีความมั่งคั่ง (金คิน แปลว่าทอง และยังหมายถึงการเงินได้อีกด้วย)
- 紅白かまぼこโคฮาคุคามาโบโกะ ปลาบดนึ่งเป็นก้อนสีขาวแดง รูปร่างเวลาหั่นเป็นแผ่นคล้ายพระอาทิตย์แรกของปี (สีแดงเป็นสีกันภัย สีขาวเป้นสีแห่งความบริสุทธิ์) แสดงถึงความสงบสุข
ทุกปีจะมีโอเซจิเรียวริใหม่ๆเกิดขึ้นเสมอ คนญี่ปุ่นรับประทานเป็นประจำทุกๆปี และยังแฝงความหมายมงคลไว้อีกด้วย เมื่อทุกคนได้รู้ปรัชญาเบื้องหลังโอเซจิเรียวริแล้ว ดิชั้นก็หวังว่าทุกคนจะโชคดีตลอดทั้งปีนะคะ!
Comments