Udon là một trong những món mì phổ biến nhất của Nhật Bản và là món ăn khoái khẩu của nhiều người, tuy nhiên bên ngoài phạm vi Nhật Bản thì Udon lại không được nhiều người biết đến. Mì Udon có rất nhiều cách chế biến phong phú, chẳng hạn như món dùng cùng với nước súp nóng hổi, hay Udon xào với nước tương cùng rau củ đa dạng... Chắc hẳn là bạn "nghiện" ngay khi vừa thưởng thức.

Udon là gì vậy?

Udon là loại mì sợi dày, dai được làm từ bột mì và là món ăn được yêu thích nhất trong ẩm thực Nhật Bản. Udon rất dễ phân biệt khi so sánh với mì soba (bột kiều mạch) hoặc mì ramen bởi màu trắng, độ mịn màng cũng như sự khác nhau về độ dày. Công nghệ xay bột được cho là đã du nhập từ Trung Quốc vào khoảng giữa thế kỷ 10 - 13, và Udon đã từng được dùng để thay thế trong thời kỳ không có gạo.

Các món ăn từ Udon

Nhờ đặc tính đanh cứng vốn có, Udon có thể được dùng cùng với nước dùng, nhưng cũng rất thích hợp khi xào hoặc nướng. Chúng thường được ăn lạnh vào mùa hè và ăn nóng vào mùa đông, với mỗi loại đồ ăn kèm khác nhau thì lại tạo ra được các món Udon khác nhau.

Kake Udon (nóng)

Đây là dạng mì nóng đơn giản nhất, gồm mì Udon mới nấu chan với nước dùng tsuyu nóng hổi. Nước dùng thanh nhẹ và thường được sử dụng bằng một loại thìa đặc biệt . Món ăn này thường được rắc thêm hành lá, gừng và đôi khi là một chút tempura giòn rụm.

Zaru Udon (lạnh)

Zaru Udon là cách ăn thường thấy của Udon lạnh. Zaru là tên gọi của tấm lót bằng tre có rãnh thoát nước mà người ta bày Udon lên để đem ra phục vụ thực khách, tương tự như món Zaru Soba. Mì Udon được phục vụ với nước chấm và có thể rắc thêm hành lá hoặc rong biển và gừng mài nhuyễn. Nói chung là cách chế biến khá đơn giản.

Kamaage Udon (nóng)

Điều đặc biệt ở Kamaage Udon là chúng ta có thể thưởng thức nước dùng để luộc Udon, thường được đựng trong các chậu gỗ lớn. Các phần ăn có thể gọi theo cá nhân hoặc theo nhóm gia đình để mọi người cùng chia sẻ. Món này thường có nước chấm đi kèm và có cả các đồ ăn kèm tùy chọn, được cho vào bát nhỏ hơn trước khi ăn.

Udon Cà ri (nóng)

Udon Cà ri là món ăn được ưa chuộng vào mùa đông, và là món ăn vô cùng ngon miệng. Người ta thay thế loại nước dùng bình thường bằng nước sốt cà ri Nhật Bản. Nước sốt cà ri thường được pha loãng với tsuyu (nước dùng để chan mì) để giống súp hơn rồi sau đó được cho vào nấu cùng với mì Udon.

Nabeyaki Udon (nóng)

Đối với món này, mì Udon sẽ được nấu trong nồi nabe (giống như nồi lẩu) cùng với rau và các thành phần khác như trứng. Đây cũng là một món ăn phổ biến trong mùa đông và người ta sử dụng loại nước dùng hơi nhạt, để trong suốt bữa ăn có thể cho thêm các loại nguyên liệu mới vào nồi.

Yaki Udon

Yaki Udon khác xa các món ăn khác vì mì được chiên trên chảo hoặc trên bếp nướng. Đây là món ăn phổ biến trong các lễ hội, ngoài ra nó cũng được phục vụ trong các nhà hàng teppanyaki (quán nướng Nhật Bản) và tại izakaya (quán nhậu Nhật Bản). Từng sợi mì Udon được bao phủ bởi lớp nước tương đậu nành, tạo nên hương vị nhẹ nhàng, hấp dẫn.

Các loại đồ ăn kèm với Udon

Cũng như phương pháp phục vụ, các thành phần được thêm vào Udon có thể làm thay đổi hoàn toàn bữa ăn. Mặc dù nhiều đồ ăn kèm tương tự như những đồ ăn kèm với mì soba, nhưng chúng cũng có thể có hương vị và kết cấu khác khi ăn với Udon. Một số điểm chung về đồ ăn kèm trên bao gồm tempura, kakiage (một món rán) hoặc kameboko (bánh làm từ cá).

Tsukimi Udon

Tsukimi Udon có thể là một hình ảnh khác thường đối với du khách vì nó có một quả trứng sống bên trên sợi mì. Cái tên này được dịch sát nghĩa là “ngắm trăng”, với lòng đỏ trứng tượng trưng cho mặt trăng và màu trắng của mì mang hình ảnh những đám mây trên bầu trời.

Tanuki Udon

Được đặt tên theo sinh vật giống gấu mèo Nhật Bản, Tanuki Udon có phần trên là "tenkasu" - phần bột chiên giòn rụm được tạo ra khi chiên tempura.

Kitsune Udon

Kitsune Udon là món mì phổ biến, thường ăn kèm với một miếng đậu phụ rán được gọi là "aburaage".

Chikara Udon

Được gọi là 'Power Udon', món ăn này có phần trên là mochi nướng (bánh gạo nếp) lạ thường và được phục vụ với nước dùng nóng.

Wakame Udon

Đây là một lựa chọn đơn giản, gồm bát mì Udon được phủ một lớp rong biển xanh đậm được gọi là wakame.

Các món Udon địa phương

Mặc dù Udon là món ăn phổ biến trong ẩm thực Nhật Bản, nhưng một số khu vực được biết đến là nơi chuyên về món mì dai. Trong số rất nhiều ví dụ có thể kể ra thì Sanuki, Inaniwa và Mizusawa được coi là 3 loại Udon hàng đầu của Nhật Bản.

Sanuki Udon đến từ Kagawa

Được biết đến với hình dạng vuông vức và đặc biệt là kết cấu dai, Sanuki Udon đến từ tỉnh Kagawa ở Shikoku. Sanuki là cái tên mang tính lịch sử của khu vực. Lịch sử của việc sản xuất Udon được cho là có từ hơn một nghìn năm trước khi một nhà sư trong vùng tên là Kukai (Không Hải) trở về từ một chuyến đi đến Trung Quốc - nơi lần đầu tiên ông ấy được ăn thử mì Udon. Hiện nay, khu vực này có tới hơn 600 cửa hàng mì Udon. Nhờ có điều kiện khí hậu cực kỳ lý tưởng cho việc trồng lúa mì, nên sợi mì ở đây luôn dẻo dai và bóng mịn. 

Inaniwa Udon đến từ Akita

Có độ mỏng hơn một chút so với Udon thông thường, Inaniwa Udon là một ví dụ khác về loại Udon nổi tiếng nhất của Nhật Bản. Inaniwa là một khu vực nhỏ thuộc tỉnh Akita và lịch sử mì Udon của khu vực này được cho là có từ thế kỷ 17, khi một người đàn ông địa phương hoàn thiện kỹ thuật sấy khô và nhào nhiều lần để tạo ra sợi mì mỏng hơn. Những kỹ thuật này đã được truyền lại và ngày nay danh tiếng của khu vực về món mì Udon độc đáo của họ đã trở nên mạnh mẽ. Sau khi sấy khô và được nhào, bột được để nghỉ trước khi nhào thêm. Đây là cả một quá trình dài để làm tăng thêm độ mịn cho sợi mì. Các bọt khí được thêm vào trong quá trình nhào bột bằng tay rất kỹ này giúp cho chúng có thể để được lâu hơn và sẽ dai hơn so với các loại Udon khác.

Mizusawa Udon đến từ Gunma

Được hoàn thiện ở tỉnh Gunma, Mizusawa Udon được biết đến với vẻ ngoài gần như trắng trong mờ và kết cấu mịn. Lịch sử của món mì này có từ khoảng 400 năm trước và ban đầu được trao cho những du khách đến thăm đền Mizusawa ở thành phố Shibukawa. Quá trình sản xuất của chúng được giám sát cẩn thận bởi một hiệp hội chuyên trách, đảm bảo bất kỳ món mì nào mang tên Mizusawa đều được làm theo cách truyền thống. Quá trình nhào trộn kéo dài hai ngày theo phương pháp bí truyền cũng như sử dụng nước có nguồn gốc địa phương từ ngọn núi Haruna gần đó.

Ise Udon đến từ Mie

Là một thành phố nhỏ nhưng có ý nghĩa quan trọng ở quận Mie, Ise là quê hương của món Udon địa phương được gọi là Ise Udon. Món ăn này sử dụng nước sốt đặc làm từ cá khô và nước tương, phủ lên trên là hành lá và cá ngừ khô bào mỏng.

Hoto Udon đến từ Yamanashi

Dẹt hơn và có bề ngoài tương tự như mì ống fettuccine, Hoto Udon của Yamanashi được nấu cùng với các loại rau theo mùa trong súp miso bổ dưỡng. Món ăn này là một món ăn hoàn hảo để làm ấm người được ăn vào mùa đông. Tuy nhiên, bạn có thể thử món ăn này bất cứ khi nào bạn đến thăm nơi đây.